Mục sở thị TTCK Lào và Campuchia

Mục sở thị TTCK Lào và Campuchia

Là hai trong số những thị trường chứng khoán trẻ tuổi nhất trên thế giới, từng được giới đầu tư ở Đông Nam Á đặt nhiều kỳ vọng vào sự phát triển, Lào và Campuchia đều ghi được kỷ lục thế giới về điểm số trong năm 2012: Top tăng mạnh và Top… giảm mạnh!

Trong khi thị trường chứng khoán (TTCK) Lào nằm trong nhóm những thị trường tăng mạnh nhất thế giới thì Campuchia liên tục phá đáy và lọt vào top giảm mạnh nhất thế giới dù thời gian hoạt động chưa đến một năm. 

10 TTCK tăng và giảm điểm mạnh nhất thế giới năm 2012

Nguồn: Bloomberg

Chứng khoán Lào tăng 35.1%

LSX Compsite thuộc top 8 chỉ số chứng khoán tăng điểm mạnh nhất thế giới năm 2012

Nguồn: Sở GDCK Lào

Ở thị trường Lào, chính động thái nâng room cho khối ngoại từ 10% lên 20%, cũng như việc UBCK cho phép nhân viên của hai doanh nghiệp niêm yết đầu tiên là BCEL và EDL-Gen bán 50% số cổ phiếu đang nắm giữ vào đầu năm đã đem lại không khí giao dịch sôi động hơn, ghi nhận mức tăng ngoạn mục cho thị trường trong suốt năm 2012. Chỉ số LSX Composite đóng cửa năm 2012 ở mức 1,214.77 điểm, tăng 35.1% so với mức 899.46 cuối 2011. Mức tăng hơn 30% đã giúp LSX Composite trở thành chỉ số chứng khoán tăng mạnh thứ 3 tại châu Á (sau Pakistan và Thái Lan) và thứ 8 trên thế giới (sau Venezuela, Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập, Pakistan, Kenya, Estonia và Thái Lan). Khối lượng giao dịch bình quân trong năm qua đạt 93,602 cp/phiên, ứng với giá trị 503 triệu kip.

Sự khởi sắc của thị trường trong năm cũng giúp EDL-Gen huy động được khoảng 1,611 tỷ kip (tương đương 200 triệu USD) từ đợt chào bán 357,619,715 cp thường, nâng vốn điều lệ từ 3,474 tỷ kip lên 4,905 tỷ kip.

Như vậy trong năm qua, dù số lượng cổ phiếu niêm yết còn hạn chế và thanh khoản còn thấp nhưng TTCK Lào đã đạt được mức tăng ngoài mong đợi. Kỳ vọng trong năm tới, với hệ thống giao dịch trực tuyến sắp được áp dụng, kế hoạch đưa thêm nhiều doanh nghiệp mới lên sàn, việc áp dụng thêm dịch vụ lưu ký cũng như giao dịch theo lô, TTCK Lào sẽ nhộn nhịp và thăng hoa hơn.

Trong thời gian tới, dự kiến hàng hóa trên sàn cũng phong phú hơn khi một số doanh nghiệp tại Lào đã bày tỏ mối quan tâm đến TTCK và đặt kế hoạch lên sàn như Lao-Indochina Group Public Company (LIG), Công ty Viễn thông Lào (ETL), Lao Telecom, Vimpel Lao và Daoheuang Group. Trong đó, LIG có thể trở thành doanh nghiệp tư nhân đầu tiên niêm yết với hoạt động kinh doanh chính là trồng và chế biến bột sắn. Ngoài ra còn có một số doanh nghiệp tiềm năng khác như Lao World Group, Lao Airlines và Lao Brewery Company.

Tuy vậy, hiện TTCK nước này vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức do thiếu các văn bản pháp lý. Một khó khăn khác nữa là hầu hết người dân Lào đều biết rất ít về cơ hội đầu tư cổ phiếu và những rủi ro liên quan - Tổng thư ký Ủy ban Chứng khoán Lào Vathana Dalaloy chia sẻ.

Chứng khoán Campuchia giảm 33%

CSX Index là một trong 3 chỉ số chứng khoán giảm mạnh nhất thế giới trong năm 2012

Nguồn: Sở GDCK Campuchia

Là thị trường láng giềng của Lào, “người anh em” Campuchia lại lao dốc đến 33% sau chưa đầy 8 tháng tuổi. Thị trường kém thanh khoản với chỉ một cổ phiếu niêm yết và hai đợt khớp lệnh định kỳ/ngày. Chỉ số CSX Index của Campuchia đóng cửa năm 2012 ở mức 666.67 điểm, mất hẳn 33% so giá trị cơ sở 1,000 điểm. Chỉ số này đã lập đáy 655.91 điểm vào “ngày tận thế” 21/12/2012 với mức sụt giảm 10.76 điểm, tương ứng 1.61%. Khối lượng giao dịch bình quân cả năm chỉ đạt 43,033.47 cp/phiên, ứng giá trị 332.86 triệu KHR. Đáng chú ý, có những phiên thị trường không hề có cổ phiếu nào được giao dịch.

Liên quan đến cổ phiếu duy nhất trên sàn - Công ty Cấp thoát nước Phnom Penh (PPWSA), sau đợt IPO thành công với tổng số tiền thu được khoảng 21 triệu USD tại mức giá 6,300 riel/cp (1.57 USD/cp), giá cổ phiếu PPWSA nhảy vọt 48% lên 9,300 KHR/cp (2.32 USD/cp) với 879,426 đơn vị được sang tay ngay trong phiên chào sàn. Đà thăng hoa được kéo dài tiếp trong hai phiên sau đó, giá PPWSA lên tới 10,200 KHR/cp (2.55 USD/cp) vào ngày 20/04/2012. Nhưng phút giây huy hoàng đó chẳng thể kéo dài, giá cổ phiếu sau đó liên tục tụt dốc và khép lại năm giao dịch đầu tiên ở mức 6,200 KHR/cp vào ngày 27/12/2012.

Điểm đặc biệt, Campuchia có đến 13 công ty chứng khoán đến từ nhiều quốc gia, cho thấy mức độ quan tâm rất lớn và sự kỳ vọng của các bên đối với TTCK của Vương quốc này. Tuy nhiên, thị trường đã không như mong đợi, ngay từ những ngày đầu Campuchia đã phải nhiều lần trì hoãn mới chính thức đưa được sàn giao dịch chứng khoán vào hoạt động, diễn biến giao dịch năm đầu tiên cũng èo uột với thanh khoản thấp và hàng hóa vỏn vẹn chỉ có một cổ phiếu. Tất cả như đang đùa giỡn và thử thách lòng kiên nhẫn! Bên cạnh đó, cơ chế IPO tại đây còn khá phức tạp, khiến cho quá trình cổ phần hóa các doanh nghiệp gặp nhiều cản trở.

Hồi đầu tháng 11/2012, ông Hong Sok Hour - Giám đốc điều hành Sở GDCK Campuchia (CSX) - cho biết sẽ có thêm ít nhất 4 doanh nghiệp Campuchia tiến hành chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) vào đầu năm tới. Không những vậy, Ủy ban Chứng khoán, Sở GDCK nước này cùng các CTCK cũng đã đề xuất và thảo luận một số động thái hỗ trợ thị trường, có thể sắp tới sẽ công bố nhiều chính sách như thêm phiên giao dịch khớp lệnh liên tục, tăng số lần khớp lệnh định kỳ từ 2 lên 6 lần/ngày, bổ sung hàng hóa niêm yết… Tuy nhiên, những động thái này cũng khó có thể tạo nên cú hích lớn để tạo sự đột phá cho thị trường.

Phước Phạm (Vietstock)

FFN