Tư duy của nhà đầu tư đã thay đổi?
Tư duy của nhà đầu tư đã thay đổi?
Tư duy đầu tư có thể hiểu đơn giản là những suy nghĩ, quan điểm hình thành từ những kiến thức lý thuyết và thực tế góp phần quyết định, đưa ra hành vi của từng nhà đầu tư.
Xuất phát từ cách hiểu đó, trên thị trường chứng khoán luôn song hành hai trường phái cùng tồn tại đó là đầu cơ và đầu tư.
- Đầu cơ được hiểu là hành vi nhằm tận dụng những cơ hội của thị trường và đưa ra các dự đoán đi lên hoặc giảm xuống của cổ phiếu nhằm thu lợi chênh lệch giá trong ngắn hạn.
- Đầu tư là hành vi mà nhà đầu tư phân tích, lựa chọn những cơ hội của các cổ phiếu trong hiện tại nhằm thu được lợi ích lớn hơn nhiều lần trong tương lai.
Tuy nhiên ở TTCK Việt Nam, từ khi hình thành đến nay thì hoạt động đầu cơ luôn nóng và được ưu chuộng trong các quyết định của nhà đầu tư. Nhất là giai đoạn “không có cách nào kiếm tiền dễ hơn mua cổ phiếu trong những năm 2006-2007”. Giá cổ phiếu được bàn tay của các nhà đầu cơ nâng lên dần cho đến lúc “bong bóng chứng khoán” vỡ.
Sau đó, những con sóng như hồi của năm 2009 thì đầu cơ vẫn thăng hoa như những cổ phiếu SJS, PVA, VSP,... Trong những con sóng đó bao giờ những cổ phiếu đầu cơ cũng hưởng ứng, đi đầu và đạt được tỷ suất sinh lời “mơ ước nhất” chỉ trong một khoảng thời gian ngắn. Còn các mã cổ phiếu cơ bản của trường phái đầu tư phải “chịu đón sóng muộn” và tỷ suất sinh lời không thể sánh bằng.
Không phủ nhận là hoạt động đầu cơ chiếm vai trò quan trọng hình thành nên thị trường chứng khoán của mỗi quốc gia, tuy nhiên điều quan trọng hơn là mức độ hoạt động của nó ở mỗi thị trường như thế nào. Nếu như không kiểm soát được thì có thể gây nên sự đổ vỡ thị trường chứng khoán của quốc gia đó và ảnh hưởng tới nền kinh tế chung.
Với thị trường chứng khoán Việt Nam thì tư duy đầu cơ “ăn xổi” gần như ăn sâu, tỷ lệ nhà đầu tư tham gia mua và nắm giữ các cổ phiếu cơ bản tốt trong thời gian dài là rất ít.
Lý giải cho vấn đề này, nhiều nhà đầu tư cho rằng các cổ phiếu cơ bản tốt tuy nhiên tính thanh khoản không cao nên chọn hàng đầu cơ để dễ giao dịch. Tuy nhiên sau một thời gian dài tham gia thị trường, khi thống kê lại thì các nhà đầu tư đa số mất nhiều hơn được sau những thương vụ đầu cơ.
Có thể thấy, giờ đây, nhà đầu tư đã quan tâm đến doanh nghiệp mình lựa chọn nhiều hơn, từ việc tìm hiểu cặn kẽ các thông tin, thống kê, phân tích chi tiết cổ phiếu của mình để từ đó đưa ra quyết định. Hay có cả trường hợp nhà đầu tư đến tận trụ sở của doanh nghiệp và các nơi dự án đang thực hiện để xác nhận tình hình thực tế.
Giai đoạn từ đầu năm 2012 đến hiện tại đã minh chứng rõ nhất, doanh nghiệp cơ bản tốt đã lấy lại được những gì mà mình đáng được hưởng. Các cổ phiếu ngành thực phẩm, đồ uống như MSN, VNM, KDC, CAN, ngành cao su, ngành dược, ngành khai khoáng… đã đạt tăng trưởng mạnh về lợi nhuận và mức cổ tức, giá cổ phiếu cũng có mức tăng mơ ước. Và câu nói giá cả luôn xoay quanh giá trị với những doanh nghiệp trên hoàn toàn chính xác.
Tất cả những điều đó đều xuất phát từ sự thay đổi trong tư duy của nhà đầu tư. Để thị trường chứng khoán phát triển và ổn đinh lâu dài, cần thiết có sự góp phần rất nhiều của các nhà đầu tư, bởi quan niệm về một “canh bạc” sẽ khác hẳn với quan điểm “đầu tư” trên thị trường chứng khoán. Nó phụ thuộc vào hành vi cùng với cách nghĩ của từng nhà đầu tư.
Nhiều nhà đầu tư biện chứng cho tư duy đầu tư của mình bằng câu nói “không có cổ phiếu tốt, cổ phiếu xấu mà chỉ có cổ phiếu tăng giá hoặc giảm giá”. Đây là quan niệm của các nhà đầu tư theo trường phái phân tích kỹ thuật. Tuy nhiên, việc tăng giá của 1 cố phiếu không dựa trên nền tảng cơ bản thì khó bền vững. Những cổ phiếu nền tảng xấu được đầu cơ đầy giá liên tục chẳng khác gì quả “bom hẹn giờ” được chyền tay nhau và người nào chậm chân sẽ nhận hậu quả khôn lường.
Hoàng Anh Nhật (Vietstock)
FFN
