Khối lượng xuống thấp có ý nghĩa gì trong giai đoạn hiện nay?

Khối lượng xuống thấp có ý nghĩa gì trong giai đoạn hiện nay?

Điều mà nhiều nhà đầu tư quan tâm trong giai đoạn hiện nay là liệu tình trạng giao dịch cầm chừng với thanh khoản kém kéo dài liên tục thì liệu có tốt không?

Sự liên quan mật thiết giữa khối lượng và giá

Khối lượng giao dịch được hiểu đơn giản là số lượng cổ phần (hay hợp đồng) giao dịch trong một khung thời gian cụ thể (giờ, ngày, tuần, tháng). Phân tích khối lượng giao dịch là thành phần cơ bản và rất quan trọng của phân tích kỹ thuật. Khối lượng giao dịch là động lực chính tạo ra sự dịch chuyển của giá (Nguồn: Sách Phân tích Kỹ thuật từ A-Z do Vietstock biên dịch và xuất bản).

Trong một xu hướng giá tăng (uptrend), nếu khối lượng gia tăng một cách từ từ cùng với giá thì sẽ là sự hỗ trợ cho đà tăng trưởng. Tuy vậy, nếu có sự gia tăng một cách đột biến (thường là trên 150% so với khối lượng trung bình 20 phiên) thì có khả năng đó là sự chốt lời đồng loạt của nhà đầu tư trên thị trường.

Vậy nếu khối lượng duy trì ở mức thấp thì có tốt hay không? Điều này cần được xem xét dưới nhiều khía cạnh.

Khi giá đang trong một xu hướng xuống (downtrend) thì việc khối lượng tăng trưởng sẽ là dấu hiệu cho thấy đà giảm giá có thể sẽ được hãm lại nhờ vào lực cầu bắt đáy (bottom-fishing). Thông thường, trong trường hợp này sẽ có một độ trễ nhất định giữa sự phục hồi khối lượng và phục hồi của giá.

Tuy nhiên, điều mà nhiều nhà đầu tư quan tâm trong giai đoạn hiện nay là liệu tình trạng giao dịch cầm chừng với thanh khoản kém kéo dài liên tục thì liệu có tốt không?

Nếu giá vừa trải qua một đợt sụt giảm bất ngờ (thrust down) thì việc khối lượng liên tục duy trì ở mức dưới trung bình lại là tích cực. Vì điều này cho thấy lượng cung giá thấp đang cạn kiệt và nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu hạn chế bán ra (do mức thua lỗ đã khá nghiêm trọng và xu hướng tăng trưởng dài hạn chưa bị đảo ngược). Điều này sẽ được phân tích kỹ hơn trong trường hợp thực tế của thị trường Việt Nam ở phần dưới.

Khối lượng giao dịch xuống thấp có ý nghĩa gì trong giai đoạn hiện nay?

Trong quá khứ có hai giai đoạn khá tương đồng với VN-Index hiện nay là giai đoạn 23/06 – 20/07/2009 và giai đoạn 09/05 – 11/06/2012. Cả hai giai đoạn này đều có một đợt tăng trưởng kéo dài 4 – 6 tháng trước đó, sau đó đà tăng chững lại và thanh khoản sụt giảm mạnh. Tuy nhiên, sự dịch chuyển của thị trường sau đó là rất khác nhau.

Giai đoạn 23/06 – 20/07/2009, mặc dù VN-Index điều chỉnh rất mạnh nhưng vẫn duy trì bên trên nhóm MA dài hạn (SMA 50, SMA 100). Nhờ sự hỗ trợ tốt của nhóm này cũng như sự tăng trưởng từ từ của thanh khoản trong những tuần sau đó, VN-Index đã chững lại đà giảm và tăng trưởng trở lại.

Giai đoạn 09/05 – 11/06/2012 có những tín hiệu hoàn toàn khác. Nhóm MA dài hạn bị phá vỡ hoàn toàn trong đợt điều chỉnh và trở thành kháng cự mạnh của VN-Index. Điều này sẽ tạo thành một vòng xoáy đi xuống của thị trường: sự thận trọng của nhà đầu tư càng gia tăng khiến cho cầu yếu, dẫn đến khối lượng lại càng sụt giảm mạnh trong những tuần kế tiếp. Cuối cùng, hệ quả là đà giảm ngày càng mạnh hơn.

Như vậy, kinh nghiệm rút ra trong cả hai giai đoạn trên là chỉ cần VN-Index duy trì trên nhóm MA dài hạn (tương đương vùng 550 – 580 điểm thì xu hướng tăng trưởng sẽ được giữ vững. Khi đó thì tình trạng thanh khoản thấp sẽ không thực sự đáng lo ngại.

Nguyễn Quang Minh, Phòng Nghiên cứu Vietstock

công lý