Hàng ngàn tỉ đồng lợi nhuận nhà nước bị chiếm dụng

Hàng ngàn tỉ đồng lợi nhuận nhà nước bị chiếm dụng

Báo cáo kết quả kiểm tra công tác thu lợi nhuận được chia từ việc đầu tư vào doanh nghiệp khác của 23 tập đoàn, tổng công ty, công ty nhà nước vừa được thanh tra Bộ Tài chính hoàn tất.

Khu đô thị Phú Mỹ Hưng, dự án lớn nhất của Công ty TNHH Phát triển Phú Mỹ Hưng, doanh nghiệp có vốn góp của Công ty TNHH Phát triển Khu công nghiệp Tân Thuận

Báo cáo cho thấy hàng ngàn tỉ đồng lợi nhuận của Nhà nước bị chiếm dụng.

Cụ thể, theo thanh tra Bộ Tài chính, đối với việc đầu tư vào các doanh nghiệp trong nước, qua kiểm tra hơn 20 tập đoàn, tổng công ty đã đầu tư hơn 48.400 tỉ đồng vào 662 doanh nghiệp khác.

Lợi nhuận được chia trong ba năm (2011-2013) là hơn 8.000 tỉ đồng, bình quân đạt 5,54%/năm.

Tuy nhiên, tính đến hết tháng 6 năm nay, lợi nhuận và cổ tức mà các tập đoàn và tổng công ty này chưa thu được lên tới 749 tỉ đồng.

Theo thanh tra Bộ Tài chính, nguyên nhân là do các doanh nghiệp nhận vốn góp đã chiếm dụng số lợi nhuận và cổ tức được chia của các đơn vị tham gia góp vốn làm vốn kinh doanh.

Ðối với khoản đầu tư vào các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), cũng theo kết quả kiểm tra, có tới 11 tổng công ty đầu tư vốn vào 24 doanh nghiệp FDI, với kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh từ 2011-2013 liên tục thua lỗ, không thu được lợi nhuận.

Ngoài ra, 12 tổng công ty đầu tư vào 48 doanh nghiệp FDI với tổng số vốn đầu tư lên tới gần 7.150 tỉ đồng, được chia lợi nhuận từ năm 2011-2013 là 6.100 tỉ đồng, đạt mức bình quân 28%/ năm.

Tuy nhiên, có những doanh nghiệp FDI đạt lợi nhuận cao nhưng các tổng công ty lại không thể thu được.

“Chẳng hạn, Công ty TNHH Phát triển Khu công nghiệp Tân Thuận đầu tư vào Công ty TNHH Phát triển Phú Mỹ Hưng (doanh nghiệp FDI) có lợi nhuận phát sinh từ năm 2010-2013 là 3.719 tỉ đồng, nhưng không thực hiện chia lợi nhuận hằng năm” - báo cáo kết quả kiểm tra nêu rõ.

Về tình trạng doanh nghiệp nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp FDI, đại diện thanh tra Bộ Tài chính cho biết có những doanh nghiệp có số tiền lãi lên đến hàng nghìn tỉ đồng nhưng không thể thu hồi lợi nhuận.

Thực tế, nhiều hội đồng thành viên của doanh nghiệp FDI có người nước ngoài chiếm đa số, chẳng hạn chỉ có ba thành viên người VN và bảy thành viên người nước ngoài. Khi biểu quyết để chia lợi nhuận, bảy thành viên người nước ngoài lại không đồng thuận, vì thế không thể chia được. Ðây là lỗi do cơ chế.

Ðể chấn chỉnh tồn tại nêu trên, thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị Bộ Tài chính nghiên cứu để đề nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi Luật doanh nghiệp theo hướng bổ sung thời hạn phân phối lợi nhuận đối với các doanh nghiệp đã đủ điều kiện để chia lợi nhuận. Ðơn cử sau 2-3 năm có lợi nhuận là phải chia.

Bên cạnh đó, một trong những lý do không thu được lợi nhuận từ đầu tư vào một số doanh nghiệp ngoại, theo thanh tra Bộ Tài chính, là do có hoạt động chuyển giá. Doanh nghiệp báo lỗ triền miên nhưng vẫn mở rộng đầu tư sản xuất kinh doanh.

Chia sẻ thêm về vấn đề này, trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Ðẩu, phó chánh thanh tra Tổng cục Thuế, phân tích một trong những tiêu chí nhận dạng doanh nghiệp FDI có dấu hiệu chuyển giá là doanh nghiệp lỗ nhiều năm liên tục, thậm chí số lỗ vượt quá vốn chủ sở hữu nhưng vẫn tiếp tục đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh.

Ðể ngăn chặn tình trạng doanh nghiệp chuyển giá để tránh thuế, Bộ Tài chính cho biết sẽ thành lập bộ phận chuyên trách quản lý thuế đối với hoạt động chuyển giá.

Như trong tám tháng đầu năm, cơ quan thuế đã tập trung thanh tra gần 2.000 doanh nghiệp có dấu hiệu chuyển giá, truy thu hơn 1.300 tỉ đồng, giảm lỗ 4.130 tỉ đồng.

Lê Thanh

tuổi trẻ