Tại sao NHNN phải hãm “vốn rải ra đường”?

22/07/2015 14:01
22-07-2015 14:01:05+07:00

Tại sao NHNN phải hãm “vốn rải ra đường”?

Ngày 15/7/2015, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã ban hành Chỉ thị số 05/CT-NHNN về việc tăng cường kiểm soát rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng đối với các dự án BOT, BT giao thông và Chỉ thị có hiệu lực từ ngày ký.

 

Thực tế, ĐTCK đã phản ánh vấn đề này từ cuối tháng 6 trong bài viết “NHNN cảnh báo sớm dòng tiền lệch hướng” với nội dung, Cơ quan Thanh tra giám sát NHNN đã chính thức lên tiếng về việc một số TCTD có xu hướng đẩy mạnh tín dụng đối với các dự án BOT giao thông. Cơ quan này cũng đã chỉ rõ, xu hướng trên nhằm tăng nhanh quy mô tín dụng đã tạo ra áp lực lớn về huy động vốn, gia tăng rủi ro do tập trung tín dụng vào một số ít khách hàng hoặc ngành, lĩnh vực.

Cảnh báo này đã được công bố tại Hội nghị sơ kết hoạt động ngân hàng 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2015, nghĩa là chỉ trong nội bộ hệ thống. Tuy nhiên, đến giữa tháng 7/2015, việc Thống đốc NHNN chính thức ban hành Chỉ thị số 05 về vấn đề này khiến thị trường đặt câu hỏi, tại sao lại phải ban hành Chỉ thị? Trao đổi với ĐTCK, một lãnh đạo NHNN cho biết những lý do sau đây.

Thứ nhất, việc cho vay đối với các dự án BOT, BT trong những hợp đồng vừa qua cho thấy, thời gian vay ngắn nhất là khoảng 15-18 năm và dài nhất là 25-30 năm. Riêng trong năm 2014, cam kết cho vay kết cấu hạ tầng là khoảng 115.000 tỷ đồng, trong đó, cho vay BOT, BT của các ngân hàng là gần 89.000 tỷ đồng. Số liệu được cập nhật mới nhất, từ đầu năm 2015 tính đến 31/3/2015, cho vay BOT đã đạt xấp xỉ 81.000 tỷ đồng.

Vị lãnh đạo trên phân tích cụ thể, năm ngoái cũng có những dư thừa nhất định về nguồn vốn và để có tăng trưởng tín dụng, các ngân hàng đã đổ vốn vào cho vay giao thông. Tuy nhiên, năm nay, nguồn vốn không dư thừa khi tính đến thời điểm hiện tại, huy động chỉ đạt khoảng 5% trong khi cho vay trên 7%.

Thực tế, hệ thống ngân hàng Việt Nam không phải lúc nào cũng dư dả nguồn vốn, trong khi các khoản cho vay BOT, BT có giá trị lớn, kéo dài nhiều năm. Khả năng gây ra các rủi ro như mất cân đối nguồn vốn đối với từng ngân hàng cụ thể, hệ thống và toàn nền kinh tế là hiện hữu.

“Nguồn vốn không được dư dả như những năm vừa rồi nên năm nay, vấn đề đặt ra là vốn phải đi vào hoạt động sản xuất - kinh doanh. Do đó, cần phải nắn dòng vốn vào đúng địa chỉ”, vị lãnh đạo này nhấn mạnh.

Thứ hai, quá trình rà soát vừa qua của NHNN cho thấy rủi ro lớn khi có những “lệch lạc” đối với các đơn vị tham gia dự án ngay từ đầu. Cụ thể, có những DN không có kinh nghiệm bởi chưa từng đầu tư, tham gia xây dựng dự án cơ sở hạ tầng.

Đồng thời, điều quan trọng là năng lực tài chính của nhiều nhà đầu tư yếu kém, không đủ vốn chủ sở hữu để tham gia vào dự án theo đúng cam kết. Trong khi để một dự án có hiệu quả, phải tính đến năng lực tài chính của DN, khả năng thu hồi vốn sau khi dự án được triển khai, hoàn thiện, đi vào vận hành và được quản lý như thế nào.

“NHNN cảnh báo để thận trọng hơn chứ không ngăn cản, nhằm khiến các ngân hàng cũng buộc phải tự “liệu cơm gắp mắm”. Trên thực tế, NHNN vẫn đang trình Chính phủ một gói vốn dành cho giao thông và đang xin ý kiến Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Giao thông Vận tải”, vị lãnh đạo trên nói.

Thực tế cho thấy, việc cho vay các dự án giao thông BOT, BT được khá nhiều ngân hàng ưa thích, bởi tính chính thống là dự án hạ tầng công, không phải lo lắng nhiều, chỉ mất một lần công thẩm định và rồi “ngồi” hưởng lợi, đặc biệt từ các dịch vụ đi kèm.

Theo tìm hiểu của ĐTCK, hiện hoạt động cấp tín dụng đối với các dự án BOT, BT giao thông tập trung chủ yếu tại các ngân hàng có vốn Nhà nước là chính như BIDV, VietinBank, Vietcombank và Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB). Trong khi đó, khối NHTM nhà nước hiện chiếm thị phần lớn nhất trong toàn hệ thống, tính đến tháng 4/2015, chiếm xấp xỉ 46% về huy động vốn, khoảng 55% về tín dụng và 50% về tài sản.

“Đầu tư cho cơ sở hạ tầng là cần thiết, cần xã hội hóa, nhưng song song với đó cũng cần phát hành trái phiếu chính phủ đối với các công trình trọng điểm quốc gia”, một chuyên gia kinh tế nhận xét.

Chính bởi các lý do trên, Thống đốc NHNN đã yêu cầu kiểm soát chặt chẽ tình hình tăng trưởng tín dụng và chất lượng tín dụng, đặc biệt đối với các dự án BOT, BT giao thông; cung cấp thông tin và kịp thời cảnh báo cho các TCTD về những rủi ro phát sinh; giám sát chặt chẽ hoạt động của các TCTD trong cho vay các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, đặc biệt là các dự án BOT, BT giao thông có thời gian thu hồi vốn kéo dài.

Nhuệ Mẫn

Đầu tư chứng khoán



MÃ CHỨNG KHOÁN LIÊN QUAN (2)

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Moody's tiếp tục giữ mức đánh giá “triển vọng ổn định” dành cho Nam A Bank

Ngày 20/02/2025, tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s đã công bố xếp hạng tín nhiệm với Nam A Bank (HOSE: NAB) ở mức triển vọng ổn định. Đồng thời quyết định giữ...

Sở hữu ngôi nhà mơ ước dễ dàng với lãi suất ưu đãi chỉ từ 5.2%/năm từ VPBank

Giấc mơ an cư lạc nghiệp của người trẻ Việt Nam không còn quá xa vời khi VPBank triển khai gói vay ưu đãi lãi suất, chỉ từ 5.2%/năm dành riêng cho nhóm khách hàng...

Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú: Tín dụng ngân hàng sẽ tập trung vào sản xuất kinh doanh, tiêu dùng

Thông tin được ông Đào Minh Tú - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chia sẻ tại hội thảo "Sử dụng vốn hiệu quả để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế" tổ chức ngày...

Có thể kỳ vọng bùng nổ đầu tư dài hạn, nếu giảm hạn chế tài chính cho doanh nghiệp

Nếu giảm được tình trạng hạn chế tài chính cho các doanh nghiệp thì có thể kỳ vọng sự bùng nổ trong đầu tư dài hạn, nâng cao tăng trưởng kinh tế cho Việt Nam. Tuy...

Tỷ giá ngày 28/2: Đồng USD nhích tăng, giá nhân dân tệ tiếp tục giảm

Vào lúc 8 giờ 30 sáng 28/2, tỷ giá USD được Vietcombank niêm yết ở mức 25.350-25.710 VND/USD (mua vào-bán ra), không đổi so với sáng 27/2.

Mở rộng dư địa tăng cho tỷ giá

Tỷ giá trung tâm đô la Mỹ/tiền đồng có diễn biến tăng mạnh trong tháng 2 này, trong khi sự biến động giá giao dịch đô la Mỹ tại các ngân hàng thương mại và trên thị...

Doanh nghiệp báo cáo Thủ tướng: Ngân hàng cho vay 'rất nhỏ giọt'

“Hiện nay chỉ khoảng 30-35% doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể tiếp cận vốn vay ngân hàng với tài sản thế chấp, cũng có một số ngân hàng thực hiện cho vay dựa trên tài...

Tăng trưởng 56.6% trong top đầu ngành ngân hàng, KienlongBank đẩy mạnh mục tiêu cho 2025

Cùng với dòng chảy công nghệ trong hành trình chuyển đổi thành Ngân hàng Số vào năm 2025 để kiến tạo nên những sản phẩm, dịch vụ đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng...

Các ngân hàng TPHCM đăng ký gói hỗ trợ doanh nghiệp đạt 517,065 tỷ đồng

Kết thúc việc đăng ký gói tín dụng ưu đãi để tham gia chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp trên địa bàn TPHCM trong năm 2025, đã có 18 thương hiệu ngân...

Sacombank ra mắt loa thanh toán đồng hành kinh doanh cùng khách hàng 

Nhằm đồng hành cùng người bán hàng là khách hàng cá nhân, hộ kinh doanh nhỏ lẻ, tiểu thương, chuỗi cửa hàng trong việc quản lý doanh thu hiệu quả, Sacombank triển...

Cổ phiếu ngân hàng

Cổ phiếu bảo hiểm


Hotline: 0908 16 98 98