Tại sao thị trường chứng khoán lại ám ảnh với giá dầu?

11/02/2016 20:00

11-02-2016 20:00:00+07:00

Hiện nay, khá dễ dàng để dự đoán xu hướng biến động của thị trường chứng khoán: chỉ cần nhìn vào động thái của giá dầu.

* Dầu WTI lao dốc liền 4 phiên xuống dưới 28 USD/thùng

* Phố Wall đổi màu phút chót khi dầu tiếp tục giảm sâu

Theo CNN Money, thị trường chứng khoán và giá dầu, dù tăng hay giảm, đã luôn “sát cánh” trong năm 2016. Mối liên kết này thể hiện rất rõ trong tuần thứ 3 của tháng 1 khi giá dầu trượt xuống mốc 26 USD/thùng, kéo chỉ số S&P 500 xuống mức thấp chưa từng thấy kể từ tháng 04/2014. Tuy nhiên, ngay sau đó, dầu nhảy vọt 23% và kích thị trường chứng khoán tăng mạnh.

Phân tích của CNNMoney cho thấy, ngay tại lúc này, chỉ số S&P 500 tương quan gần như tuyệt đối với giá dầu. Đây là hiện tượng khá bất thường do giá dầu và thị trường chứng khoán hoàn toàn không có mối liên hệ nào với nhau trong hơn 10 năm qua.

“Hiện tại, các yếu tố cơ bản không còn dẫn dắt thị trường chứng khoán, mà chính là giá dầu đang dẫn dắt tâm lý nhà đầu tư”, nhận định của ông David Mazza, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu tại SPDR ETFs and State Street Global Advisors Funds.

Từ đầu năm đến nay, tâm lý nhà đầu tư khá bi quan khi cả Dow Jones và S&P 500 đồng loạt lao dốc 8%. Ngay cả Chỉ số Tham lam và Sợ hãi (Fear and Greed Index) của CNNMoney cũng cho thấy “nỗi sợ hãi tột cùng” của nhà đầu tư trong thời gian gần đây.

Mối tương quan hiện tại giữa thị trường chứng khoán và giá dầu là rất bất thường vì dầu không phải là nhân tố chủ chốt của nền kinh tế Mỹ. Trên thực tế, lĩnh vực năng lượng chỉ chiếm gần 3% trong nền kinh tế quốc gia này, Cục Phân tích Kinh Tế (BEA) cho biết.

Do đó, muốn thị trường chứng khoán Mỹ quay trở lại xu hướng giá lên (bull market) thì thị trường cần phải chấm dứt nỗi ám ảnh với giá dầu và tập trung vào các yếu tố cơ bản. Và điều này chỉ xảy ra khi giá dầu ổn định trở lại.

Ed Yardeni, Chủ tịch Yardeni Research, cho biết: “Một khi giá dầu ổn định, thị trường chứng khoán sẽ chuyển sang các vấn đề khác”.

Dưới đây là một vài lý do tại sao nhà đầu tư lại tập trung cao độ vào dầu giá rẻ:

Giá dầu giảm thường báo hiệu nhu cầu đang suy yếu, qua đó báo trước về một cuộc suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng đà trượt dốc của giá dầu phần lớn là do tình trạng dư cung chứ không phải do nhu cầu ảm đạm.
Giá dầu ở mức thấp sẽ khiến hoạt động sản xuất dầu tại Mỹ sụt giảm, qua đó tác động tiêu cực đến lợi nhuận của các công ty năng lượng và nền kinh tế tại các bang như Texas và Bắc Dakota.
Hoạt động vay vốn trong lĩnh vực dầu mỏ có thể bùng nổ lên đến hàng tỷ USD và gia tăng nguy cơ khó khăn trong lĩnh vực ngân hàng.
Sự bất ổn của giá dầu đang khiến lợi suất trái phiếu có lãi cao (junk bond) nhảy vọt, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng.
Nga, Venezuela, Brazil và các quốc gia phụ thuộc vào hoạt động xuất khẩu dầu đang trượt dốc thê thảm, qua đó làm dấy lên mối lo lắng về cuộc khủng hoảng nợ tại thị trường mới nổi.
Đà lao dốc của giá dầu và phản ứng của thị trường chứng khoán toàn cầu đã gia tăng mối nghi ngờ về việc liệu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có nâng lãi suất trong năm 2016 hay không?

Ông Yardeni tin tưởng rằng các yếu tố cơ bản cuối cùng sẽ chiếm ưu thế. Suy cho cùng, người được hưởng lợi từ đà lao dốc của giá dầu lại chính là lực lượng đang dẫn dắt nền kinh tế Mỹ: Đó là người tiêu dùng. Trên thực tế, giá xăng bình quân tại Mỹ đã dao động dưới mốc 2 USD/gallon trong 26 phiên liên tiếp, theo thông tin từ AAA.

Ông Yardeni cho biết: “Khi giá nhà ở lao dốc, chỉ có vài người được hưởng lợi. Trong khi đó, tài sản của mọi người đều bị tiêu hao. Tuy nhiên, đà lao dốc của giá dầu lại là điều may mắn đối với những người sử dụng nhiên liệu này”.

Tuy nhiên, mối tương quan giữa thị trường chứng khoán và giá dầu có thể bị phá vỡ bởi mùa công bố kết quả kinh doanh, vốn là tâm điểm trong tuần cuối cùng của tháng 1. Lợi nhuận doanh nghiệp tăng cao, đặc biệt là lợi nhuận từ các công ty tiêu dùng đang được hưởng lợi từ dầu giá rẻ như Apple, Ford, American Airlines và Chipotle, có thể giúp Phố Wall chuyển mối quan tâm sang những điểm tích cực của nền kinh tế thay vì giá dầu rẻ.

Kate Warne, chiến lược gia đầu tư tại Edward Jones, cho biết: “Trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán có thể dịch chuyển cùng hướng với giá dầu, nhưng viễn cảnh giá dầu thấp được duy trì trong thời gian dài sẽ gia tăng tốc độ tăng trưởng. Cơn đau đến trước, nhưng đà tăng trên diện rộng sẽ đến ngay sau đó”./.