Áp lực giải ngân đầu tư công

Áp lực giải ngân đầu tư công

Tập trung đẩy nhanh tiến độ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công, huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển hạ tầng nhằm bảo đảm thúc đẩy tăng trưởng, góp phần thực hiện đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Đó là các giải pháp trọng tâm được Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất nhằm đẩy mạnh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công tại Hội nghị toàn quốc ngành Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) diễn ra mới đây.

Việc triển khai Luật Đầu tư công đã khắc phục bước đầu tình trạng đầu tư phân tán, dàn trải. Ảnh: Lê Tiên

Tốc độ giải ngân chậm

Số liệu báo cáo tổng hợp của Bộ KH&ĐT về tình hình vốn đầu tư 6 tháng đầu năm cho thấy, huy động vốn đầu tư phát triển toàn xã hội tăng cao hơn so với cùng kỳ năm trước. Cụ thể, tổng vốn đầu tư xã hội 6 tháng đầu năm 2016 đạt khoảng 618,2 nghìn tỷ đồng, bằng 32,9% GDP và tăng 11,7% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2015 đạt 31,1% GDP, tăng 9,4%). Trong đó, vốn đầu tư khu vực nhà nước đạt 229,3 nghìn tỷ đồng, chiếm 37,1% tổng vốn đầu tư toàn xã hội và tăng 6,5% so với cùng kỳ năm trước.

Một điểm sáng trong huy động vốn đầu tư 6 tháng đầu năm là thu hút vốn đầu tư trực tiếp của nước ngoài (FDI) tăng cao với số vốn thực hiện ước đạt 7,25 tỷ USD, tăng 15,1% so với mức 9,6% cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, giải ngân vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước (NSNN) và trái phiếu chính phủ còn chậm so với yêu cầu. Trong 6 tháng đầu năm, vốn NSNN giải ngân chỉ đạt 32,2% kế hoạch, vốn trái phiếu chính phủ đạt 23% kế hoạch.

Theo đánh giá của Bộ KH&ĐT, việc triển khai Luật Đầu tư công đã đưa việc quản lý và sử dụng vốn đầu tư công dần đi vào nề nếp, khắc phục khá triệt để tình trạng phê duyệt dự án tràn lan, vượt quá khả năng cân đối nguồn vốn. Nhờ đó, đã khắc phục bước đầu tình trạng đầu tư phân tán, dàn trải kéo dài trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, do thời gian đưa vào triển khai thực thi còn chưa dài, mặt khác, quá trình triển khai Luật đòi hỏi phải có sự phối hợp hết sức chặt chẽ của nhiều bộ, ngành nên việc triển khai Luật còn có nhiều lúng túng, chưa đạt kết quả như mong muốn.

Bên cạnh đó, việc thiếu thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định 59/2015/NĐ-CP về quản lý dự án đầu tư xây dựng cũng đã khiến quá trình triển khai các dự án xây dựng gặp nhiều khó khăn. Đây cũng là những nguyên nhân khiến việc triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư công 6 tháng đầu năm còn chưa thực sự đạt yêu cầu, chậm so với mục tiêu tiến độ đặt ra.

Cần nhiều giải pháp đồng bộ

Để khắc phục tình trạng chậm trễ, đẩy nhanh tiến độ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công, phát huy hiệu quả việc huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển hạ tầng, Bộ KH&ĐT mạnh mẽ đề nghị các bộ, ngành và địa phương phải tăng cường chỉ đạo, đẩy nhanh tiến độ giải ngân, đi đôi với việc kiểm soát, bảo đảm chất lượng dự án và sử dụng hiệu quả nguồn vốn.

“Trong bối cảnh đất nước còn khó khăn, nguồn vốn đầu tư công rất hạn chế, phải lựa chọn những dự án thật sự cấp bách, cấp thiết, đặc biệt phải quan tâm và quán triệt chủ trương này trong xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020”, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh. Theo tinh thần này, trước hết phải tập trung xử lý số nợ đọng xây dựng cơ bản để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, bố trí đủ vốn cho các dự án chuyển tiếp; đối với các dự án khởi công mới, chỉ lựa chọn những dự án thật sự cần thiết, cấp bách, cân đối đủ nguồn vốn để thực hiện, bảo đảm sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư.

Bên cạnh đó, tập trung đẩy nhanh tiến độ lập, thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư các dự án đầu tư công hoàn thành theo đúng tiến độ và thời gian quy định. “Đề nghị Bộ Xây dựng và các bộ chuyên ngành phải vào cuộc, sớm ban hành các tiêu chuẩn, định mức để làm căn cứ phê duyệt quyết định đầu tư. Các cấp, các ngành cũng cần tăng cường công tác thẩm định, thẩm tra các dự án đầu tư công. Công tác chuẩn bị đầu tư cũng cần được chuẩn bị kỹ lưỡng, để khi các dự án được bố trí vốn có khả năng thực hiện ngay, rút ngắn thời gian thực hiện và thi công dự án, hạn chế tối đa việc điều chỉnh quyết định đầu tư” - người đứng đầu ngành KH&ĐT đề xuất.

Một mục tiêu mà Bộ KH&ĐT đặt ra trước mắt là tổ chức thực hiện tốt Nghị quyết số 60/NQ-CP mà Chính phủ vừa ban hành về nhiệm vụ, giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2016, bảo đảm giải ngân có hiệu quả kế hoạch vốn đầu tư công được giao. Theo đó, khẩn trương rà soát, hoàn thiện khung khổ pháp lý, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, kịp thời loại bỏ, tháo gỡ các rào cản, vướng mắc và tạo điều kiện thuận lợi đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân và nâng cao hiệu quả các dự án đầu tư công, bổ sung hoặc bãi bỏ quy định trái với pháp luật về đầu tư công, xây dựng, NSNN và các văn bản pháp luật liên quan.

Đặc biệt, Bộ KH&ĐT mạnh mẽ kiến nghị, cần có những giải pháp mạnh kết hợp với các chế tài để bảo đảm siết chặt kỷ cương đầu tư công theo tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết của Chính phủ như tăng cường tổ chức kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư công. Xử lý nghiêm khắc các tổ chức, cá nhân vi phạm quy định của pháp luật, cố tình cản trở, gây khó khăn, làm chậm trễ tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch đầu tư công. Thậm chí có thể yêu cầu thay thế kịp thời những cán bộ công chức yếu kém hoặc nhũng nhiễu, tiêu cực trong quản lý đầu tư công.

Hiếu Việt

Báo Đấu Thầu