Công bố nguyên nhân chính thức của vụ sụp đổ ngày 06/05

02/10/2010 12:15

02-10-2010 12:15:58+07:00

(Vietstock) - Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC) và Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai (CFTC) cho biết nguyên nhân gây ra vụ sụp đổ chóng vánh trong phiên giao dịch lịch sử ngày 06/05 là do một nhà đầu tư lớn đã sử dụng phần mềm giao dịch tự động để bán các hợp đồng tương lai.

Trong báo cáo dài 104 trang, các thành viên của SEC và CFTC cho biết một nhà đầu tư giấu tên đã sử dụng thuật toán giao dịch để bán các hợp đồng tương lai E-Mini. Đây là loại hợp đồng mà các chuyên viên giao dịch dùng để dự báo diễn biến tương lai của chỉ số S&P 500.

Theo báo cáo, các hợp đồng này bị bán một cách nhanh chóng với số lượng lớn trong bối cảnh thị trường đang rất căng thẳng do khủng hoảng nợ châu Âu.

Ban đầu, đợt bán tháo này đã thu hút được sự quan tâm của các chuyên viên giao dịch “mua bán cổ phiếu với tốc độ cao” và các nhà đầu tư khác. Tuy nhiên, thuật toán đã khiến khối lượng giao dịch tăng cao bằng cách gia tăng số lệnh bán E-Mini.

Báo cáo cho biết: “Những gì diễn ra được xem như hai cuộc khủng hoảng thanh khoản, một liên quan đến các hợp đồng E-Mini nói chung và một liên quan đến các cổ phiếu riêng lẻ.”

Hay nói cách khác, tình trạng thiếu người mua và đà bán tháo các hợp đồng tương lai E-Mini đã bắt đầu ảnh hưởng đến các cổ phiếu cơ sở và toàn thị trường.

Hậu quả là chỉ số Dow Jones lao dốc gần 1,000 điểm trong chưa đầy 20 phút và nhanh chóng quét sạch 1 ngàn tỷ USD khỏi thị trường trước khi hồi phục. Đây là mức rớt giá trong ngày mạnh nhất từ trước đến nay của Dow Jones.

Diễn biến của chỉ số Dow Jones trong phiên giao dịch kinh hoàng hôm 06/05

Waddell & Reed, một công ty hoạch định tài chính và quản lý tài sản có trụ sở tại thành phố Overland Park, bang Kansas, được xem là nhà đầu tư đằng sau lệnh bán này. Tuy nhiên, báo cáo chỉ nói chung chung rằng đây là một “nhà đầu tư lớn theo trường phái phân tích cơ bản.”

Hồi tháng 5, Waddell cho biết công ty này có thể là một trong 250 nhà đầu tư giao dịch các hợp đồng tương lai E-Mini vào phiên giao dịch kinh hoàng đó và không có ý định gây chấn động thị trường.

Báo cáo cũng nêu chi tiết các yếu tố kỹ thuật khiến thị trường càng thêm xáo trộn nhưng lại không đưa ra các đề xuất chính sách cụ thể nào giúp ngăn chặn sự tái diễn của một vụ sụp đổ chóng vánh khác.

Báo cáo trên đã được đệ trình lên ủy ban tư vấn SEC-CFTC để ủy ban này đề xuất lên Quốc hội các vấn đề liên quan đến cấu trúc thị trường và các nguyên tắc giao dịch được áp dụng thống nhất trên nhiều thị trường khác nhau.

Trong một thông báo, Chủ tịch SEC Mary Schapiro và Chủ tịch CFTC Gary Gensler “tái khẳng định tầm quan trọng của các động thái mà hai cơ quan này đã thực hiện kể từ ngày đó.”

Thông báo có đoạn: “Hiện chúng tôi đang xem xét những biện pháp mà nhà đầu tư quan tâm để đảm bảo rằng thị trường chứng khoán Mỹ công bằng, hiệu quả và linh động tại thời điểm này và cả về sau.”

Vào tháng 6, SEC phê chuẩn quy tắc tạm dừng giao dịch đồng loạt các thị trường nếu giá cổ phiếu biến động dữ dội. Được biết đến với cái tên “circuit breakers”, quy tắc này cho phép ngưng giao dịch của các cổ phiếu riêng lẻ trong 5 phút nếu cổ phiếu này rớt 10% giá trị trong 5 phút trước đó.

Nghị sỹ Đảng Dân chủ Paul Kanjorski kiêm Chủ tịch tiểu Ủy ban Hạ viện về thị trường vốn đã đánh giá cao bản báo cáo của SEC và CFTC. Tuy nhiên, ông cho biết thêm rằng hai cơ quan cần phải tiến hành nhiều biện pháp hơn nữa để ngăn chặn việc sử dụng các thuật toán mà các chuyên viên giao dịch “mua bán cổ phiếu với tốc độ cao” sử dụng.

Phạm Thị Phước (Theo CNN Money)