Xuất khẩu 2013: Cơ hội trong thách thức

Xuất khẩu 2013: Cơ hội trong thách thức

Trước những dự báo không mấy khả quan về tốc độ tăng trưởng của kinh tế thế giới năm 2013, liệu Việt Nam có tìm thấy cơ hội xuất khẩu trong những thách thức này hay không?

Khó chồng khó

Chỉ còn hơn 10 ngày sẽ kết thúc năm 2012, đã có khá nhiều dự báo về tốc độ tăng trưởng nền kinh tế thế giới năm 2013 được đưa ra. Và dù có đôi chút chênh lệch, nhưng tất cả đều có chung nhận định kinh tế thế giới năm 2013 sẽ có mức tăng trưởng chậm và tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Theo báo cáo mới nhất của Vụ Kinh tế và các vấn đề kinh tế - xã hội của Liên hợp quốc, tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2013 chỉ đạt khoảng 2,4%. Trong đó, Hoa Kỳ được dự báo chỉ tăng trưởng khoảng 1,7%, trong khi Nhật Bản vẫn đang đứng trước khá nhiều đe dọa.

Điều này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình xuất khẩu của Việt Nam, vì đến nay Hoa Kỳ và Nhật Bản vẫn là 2 thị trường xuất khẩu lớn của nước ta.

Chưa hết, theo quy định mới của Hoa Kỳ, DN Việt Nam xuất khẩu thực phẩm không những phải đăng ký lại cơ sở sản xuất với Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) từ ngày 1-1-2013, mà còn phải duy trì liên lạc 24/24 giờ tại Hoa Kỳ.

Chế biến cá basa tại Công ty Xuất nhập khẩu thủy sản An Giang

Tức DN phải đăng ký với FDA một người đại diện tại Hoa Kỳ cho cơ sở của mình. Người đại diện tại Hoa Kỳ có thể là một người, một công ty hoặc một cơ quan có trụ sở tại Hoa Kỳ đóng vai trò người liên lạc tại chỗ, duy trì liên lạc thông suốt với FDA 24/24 giờ, đồng thời là người phải trả lời các câu hỏi của FDA liên quan đến cơ sở làm hàng xuất khẩu và mặt hàng xuất khẩu trong vòng 24 giờ kể từ khi nhận được yêu cầu của FDA. Để làm được việc này các DN Việt Nam có thể thuê công ty dịch vụ, hoặc mở văn phòng đại diện, công ty.

“Làm theo hình thức nào DN cũng phải tốn khoản phí không nhỏ. Đặc biệt việc mở công ty con tại Hoa Kỳ là một điều không dễ dàng. Nhưng không thể không làm” - ông Nguyễn Thanh Phong, đại diện một DN xuất khẩu thủy sản tại Cần Thơ, phân trần.

Nhìn lại bức tranh xuất khẩu của ngành hàng chủ lực Việt Nam năm 2012 sẽ thấy hầu hết đều cán đích theo mục tiêu đề ra, nhưng dường như khá chật vật. Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), song song với việc xuất khẩu vào các thị trường chính bị giảm sút thì các DN Việt Nam đang gặp phải sự cạnh tranh gay gắt về giá bán với các đối thủ đến từ Thái Lan, Indonesia, Ấn Độ…

“Chúng tôi chưa thể dự đoán tình hình xuất khẩu thủy sản, đặc biệt tôm và cá tra, trong năm 2013 sẽ như thế nào” - ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký Vasep, nói.

Tương tự, ngành dệt may cũng sẽ hoàn thành mục tiêu xuất khẩu của năm nay, song không ít DN dệt may sụt giảm về lợi nhuận. Và để hoàn thành mục tiêu tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2013 tăng 10% so với năm 2012, các DN cũng như cơ quan chức năng phải tìm ra cơ hội trong thách thức này. Đó chính là tìm thị trường mới, thị trường tiềm năng. Một câu chuyện không mới nhưng lại rất thu hút sự quan tâm của DN trong thời điểm hiện nay.

Đến nơi có cơ hội

Một liên minh được nhắc đến khá nhiều trong thời điểm hiện nay chính là Liên minh Hải quan (bao gồm 3 nước Nga, Belarus và Kazakhstan), đây là một địa chỉ xuất khẩu tiềm năng cho DN Việt Nam trong thời gian tới, bởi Việt Nam được chọn là đối tác đầu tiên mà Liên minh Hải quan đàm phán FTA.

Thực ra, Nga vốn vẫn là bạn hàng truyền thống của Việt Nam, nhưng kể từ tháng 8 năm nay khi Nga chính thức trở thành thành viên của WTO, cơ hội xuất khẩu hàng hóa Việt Nam vào thị trường này càng rộng mở hơn.

Theo cam kết khi gia nhập WTO, từ tháng 8-2012, Nga giảm thuế nhập khẩu bình quân cho tất cả các loại hàng hóa xuống còn 7,8% so với mức 10% của năm 2011, các mặt hàng nông nghiệp giảm từ mức 13,2% xuống còn 10,8%, hàng chế tạo giảm từ 9,5% xuống 7,3%. Đối với một số mặt hàng, thuế nhập khẩu sẽ giảm xuống vài lần theo lộ trình. Chẳng hạn, hàng điện máy và thiết bị giảm 7 lần, quần áo giảm 2 lần, đồ da giảm 12 lần, thủy hải sản giảm 4,8 lần.

Tại buổi hội thảo “Quan hệ Việt Nam - Liên minh Hải quan” diễn ra hồi đầu tuần tại TPHCM, ông Dương Hoàng Minh, Phó Vụ trưởng Vụ thị trường châu Âu, cho hay “Hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Nga được giảm thêm 25% thuế quan so với mức thuế Nga cam kết, bởi Việt Nam được nằm trong nhóm các nước hưởng ưu đãi thuế quan của Liên minh Hải quan.

Đây là cơ hội lớn để các DN đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa sang Nga”. Tất nhiên, cơ hội cũng luôn song hành với thách thức, muốn chiếm lĩnh được thị trường tiềm năng này, DN Việt Nam ngoài việc phải nhanh chân, còn cần phải đầu tư cho thương hiệu, chất lượng và phải chú ý trong khâu đàm phán vì hiện tượng lừa đảo tại thị trường này vốn cũng là nỗi lo ngại của DN Việt Nam.

Ngoài ra, khi các thị trường chính là Hoa Kỳ, Nhật Bản và châu Âu gặp khó, để hoàn thành chỉ tiêu năm nay cũng như năm 2013, các DN thủy sản đang trông mong vào những thị trường mới như Hồng Công, Trung Quốc, Brazil và Columbia… vì các thị trường này đang có mức tăng trưởng khá tốt. Tương tự, vài năm nay da giày phải tìm đến những thị trường mới để giảm thiểu khó khăn.

Ông Nguyễn Văn Khánh, Tổng thư ký Hiệp hội Da giày TPHCM, chia sẻ: “Các thị trường như châu Phi, Nam Á, Đông Á đang là cơ hội tốt cho DN Việt Nam”.

Thanh Lâm

sài gòn đầu tư