Lãi suất và tỷ giá: Khó lường được tác động
Lãi suất và tỷ giá: Khó lường được tác động
Thời gian gần đây, cả lãi suất và tỷ giá giữa VND và USD đều tăng lên. Lãi suất huy động tính theo năm đã lên đến trên 0,7%/tháng, lãi suất cho vay đã xấp xỉ 1%/tháng. Lãi suất USD cũng tăng lên và tỷ giá đã vượt quá 15.850 VND/USD...
Thời gian gần đây, cả lãi suất và tỷ giá giữa VND và USD đều tăng lên. Lãi suất huy động tính theo năm đã lên đến trên 0,7%/tháng, lãi suất cho vay đã xấp xỉ 1%/tháng. Lãi suất USD cũng tăng lên và tỷ giá đã vượt quá 15.850 VND/USD.
Theo dự đoán, lãi suất và tỷ giá còn tiếp tục tăng, bởi lãi suất bình quân tháng vẫn thấp hơn tốc độ tăng giá tiêu dùng. Ngoài ra, lãi suất USD tại Mỹ vẫn trong xu hướng tăng, đồng USD tăng giá so với các đồng tiền mạnh khác, sẽ tác động làm cho giá và lãi suất USD trong nước tăng lên.
Đằng sau sự biến động của lãi suất và tỷ giá thời gian qua và tới đây như thế nào?
Lãi suất tăng chủ yếu do tác động của quan hệ cung - cầu vốn. Cầu về vốn hiện nay rất lớn do yêu cầu của việc thực hiện mục tiêu đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế 8,5% của năm nay. Trong khi mục tiêu đặt ra cao như vậy, nhưng quý I/2005, tốc độ tăng trưởng kinh tế chỉ đạt 7,2%. Muốn đạt được mục tiêu đề ra, thời gian còn lại, tốc độ tăng trưởng kinh tế phải đạt 8,9%. Muốn tăng trưởng kinh tế nhất thiết phải có vốn đầu tư, tốc độ tăng trưởng kinh tế càng cao thì nhu cầu vốn càng lớn, tốc độ huy động vốn qua ngân hàng cũng phải tăng lên để đáp ứng nhu cầu vốn của nền kinh tế. Nếu muốn đạt tốc độ tăng trưởng như đã đặt ra thì tốc độ tăng trưởng tín dụng phải đạt trên 25%, vốn đầu tư cả năm phải đạt 36,5% so với năm 2004.
Theo tính toán của nhiều chuyên gia kinh tế, thời gian còn lại của năm 2005, vốn đầu tư phải tăng 37,8% so với cùng kỳ năm 2004 - tốc độ này chưa bao giờ nền kinh tế Việt
Cầu về vốn rất lớn trong khi cung về vốn lại gặp khó khăn, do tốc độ tăng giá tiêu dùng cao hơn lãi suất huy động, do lãi suất tái cấp vốn, lãi suất chiết khấu năm 2005 đã tăng lên. Hậu quả là, lãi suất huy động tăng lên, kéo theo lãi suất cho vay tăng lên trong điều kiện đã cao gấp đôi tỷ suất lợi nhuận tính trên vốn của doanh nghiệp. Điều này sẽ khiến tăng trưởng kinh tế bị ảnh hưởng do hiệu quả vay vốn thấp, tổ chức, cá nhân vay vốn ít đi.
Mặt khác, lãi suất cho vay tăng sẽ khiến giá cả tăng lên, càng làm cho hiệu quả và sức cạnh tranh vốn đã thấp này lại càng thấp hơn. Đó là chưa kể tới việc lãi suất USD trên thị trường quốc tế tăng sẽ đẩy lãi suất cho vay USD của các ngân hàng trong nước tăng theo, khiến các doanh nghiệp vay USD để nhập khẩu máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu cho sản xuất bị đội giá thành sản phẩm, làm giảm sức cạnh tranh của hàng hoá.
Về tỷ giá, ngoài cung - cầu ngoại tệ tác động, thì USD đã bước vào chu kỳ tăng giá. Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) đã nhiều lần tăng lãi suất trong vòng một năm trở lại đây để kiềm chế lạm phát. Khi lãi suất ở Mỹ tăng thì lãi suất USD ở Việt Nam cũng buộc phải tăng theo, vấn đề chỉ sớm hay muộn hơn một chút, thậm chí có ngân hàng đã tăng lãi suất USD trước khi FED tăng… để đón đầu. Khi tỷ giá tăng sẽ tác động đến nhiều mặt, cả tích cực và tiêu cực.
Tỷ giá tăng làm cho xuất khẩu tăng, nhập khẩu giảm đi một cách tương đối, nhập siêu vì thế sẽ giảm hoặc không tăng về tỷ lệ so với xuất khẩu. Nhưng tỷ giá tăng sẽ làm cho nhập khẩu bị đắt lên, kéo theo chi phí đầu vào và giá bán sản phẩm đầu ra tăng lên theo, trong khi giá tiêu dùng trong nước đã tăng cao (tháng 5/2005 tăng 4,8% so với tháng 12/2004 và tăng 8,8% so với cùng kỳ năm 2004).
Giá USD và lãi suất USD tăng thì người gửi tiết kiệm bằng VND không có lợi, nên sẽ rút VND, mua USD ngoài thị trường tự do và gửi lại ngân hàng. Mặc dù sự chuyển dịch này thời gian qua chưa lớn, nhưng nếu tỷ giá tăng cùng một nhịp với lãi suất USD ở mức cao thì sự chuyển dịch sẽ xảy ra.
ĐT
