TPP, bơ sữa và bầu cử Canada

TPP, bơ sữa và bầu cử Canada

Cuộc bầu cử ngày 19/10 của Canada kết thúc với chiến thắng của Đảng tự do, đồng nghĩa với việc lãnh đạo đảng này, ông Justin Trudeau, sẽ trở thành tân Thủ tướng. Với chính quyền mới này, tương lai của hiệp định TPP sẽ có thêm phần mong manh.

Khi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) vẫn còn đang trong quá trình đàm phán, một trong nan giải cần tháo gỡ lúc bấy giờ chính là vấn đề bơ sữa của Cannada. Đối với nền nông nghiệp vốn được bảo hộ chặt chẽ của Canada, hiệp định này sẽ mang lại nhiều thách thức hơn là lợi ích.

Các ngành hàng bơ sữa từ lâu đã là một vấn đề nhạy cảm chính trị ở Canada. Về phía TPP, người Canada lo ngại, mở cửa thị trường cho các sản phẩm sữa ngoại sẽ phá vỡ hệ thống quản lý nguồn cung được bảo hộ chặt chẽ ở trong nước. Hệ thống này hiện đang điều hành giá các phẩm sữa, ngành công nghiệp gia cầm và trứng trị giá lên tới 10 tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, trong đàm phán TPP, việc đó được cho là bóp méo thị trường bằng cách bảo hộ, hạn chế khả năng cạnh tranh.

Do đó, tất cả các chính đảng của nước này đều khẳng định sẽ tiếp tục hỗ trợ giới hạn về việc nhập khẩu các mặt hàng bơ sữa. Việc TPP hoàn tất những khâu cuối cùng đi tới thỏa thuận chung diễn ra vào đúng thời điểm chỉ còn hơn 2 tuần trước cuộc bầu cử của Canada. Đương kim Thủ tướng Stephen Harper và Đảng Bảo thủ của ông dưới sức ép cũng như sự thuyết phục của đầu tàu Mỹ đã có những nhượng bộ vô cùng khó khăn để hoàn tất hiệp định thương mại lịch sử này.

Đảng Bảo Thủ của thủ tướng Harper đã chấp nhận rủi ro khi hầu như họ sẽ mất sạch số phiếu ủng hộ từ những tỉnh nông nghiệp khi đồng ý mở cửa thị trường bơ sữa nước này cho hàng hóa giá rẻ từ New Zealand hay Australia.

Trước đó, chính quyền cựu Thủ tướng Harper từng muốn có TPP trong tay để chứng tỏ khả năng quản lý kinh tế của mình, nhất là giữa lúc số liệu tăng trưởng cho thấy kinh tế Canada trên lý thuyết đã chính thức suy thoái. Ngân hàng Trung ương đã hai lần liên tiếp giảm lãi suất trong năm nay, còn đồng đô Canada tụt giá mạnh, rớt xuống mức thấp nhất so với USD trong 11 năm qua. Tuy nhiên, rốt cuộc TPP lại không đem lại lợi thế của ông Harper khi những lợi ích của hiệp định vẫn còn bị người dân trong nước nghi ngờ, nhất là khi bao gồm việc mở cửa thị trường bơ sữa.

Trước khi kết quả của cuộc bầu cử ngày 19/10 được công bố, giới quan sát lo ngại rằng bất cứ sự thay đổi nào trong bộ máy chính trị của Canada đều có thể mang tới những xáo trộn đối với tiến trình thông qua TPP.

Đại diện đảng Tự Do đã liên tục bày tỏ lo ngại với TPP. Do vậy, với chiến thắng của đảng Tự do cầm quyền ngày hôm nay, xác suất Quốc hội Canada không thông qua TPP là không hề nhỏ, gây ảnh hưởng tâm lý tương tự tới xã hội Mỹ, qua đó tương lai của TPP sẽ thêm phần mong manh.

Tú Anh

kt&đt