Chứng khoán phái sinh: Vị thế Mua sẽ chiếm ưu thế?

Chứng khoán phái sinh: Vị thế Mua sẽ chiếm ưu thế?

Thị trường phái sinh Việt Nam đã trôi qua tuần giao dịch đầu tiên với kỳ đáo hạn của hợp đồng tương lai VN30F1708. Với những kỳ vọng mang lại trong hiện tại, thị trường phái sinh được kỳ vọng sẽ mang lại những thành quả như thế nào cho giới đầu tư?

Định giá hợp đồng tương lai: Mô hình định giá tương lai

Thanh khoản thấp nhưng được cải thiện qua từng ngày

Thị trường phái sinh mở cửa với sản phẩm đầu tiên là hợp đồng tương lai trên chỉ số VN30-Index. Có tổng cộng 4 loại hợp đồng với 4 kỳ hạn khác nhau được niêm yết và giao dịch (tháng 08/2017, tháng 09/2017, tháng 12/2017 và tháng 03/2018).

Khối lượng khớp lệnh trung bình toàn thị trường đạt 1,268 hợp đồng. Giá trị giao dịch cũng chỉ đạt trung bình 95 tỷ đồng. Trong đó, thanh khoản của VN30F1708 và VN30F1709 chiếm đến 87% tổng thanh khoản toàn thị trường cho thấy hoạt động giao dịch của giới đầu tư tập trung chủ yếu ở các hợp đồng có kỳ hạn ngắn.

Với độ sâu thị trường là khá thấp hiện tại thì hoạt động khớp lệnh hay dịch chuyển hợp đồng với lô lớn vẫn gặp nhiều khó khăn. Tuy vậy, điểm tích cực là thanh khoản thị trường đã liên tục cải thiện qua từng ngày. Tính đến ngày 17/08, giá trị khớp lệnh toàn thị trường đã nhảy vọt lên gần 179 tỷ đồng, tăng gấp 5 lần so với ngày giao dịch đầu tiên. Ngay cả hợp đồng với kỳ hạn dài nhất là VN30F1803 đạt mức thanh khoản đến 325 hợp đồng cho thấy sự chú ý của giới đầu tư đến thị trường này đang ngày càng gia tăng.

Thanh khoản thị trường phái sinh liên tục được cải thiện

Nguồn: HNX

Sự ảm đạm của thanh khoản không phải là điều đáng lo ngại khi thị trường phái sinh chỉ mới đi vào vận hành trong thời kỳ đầu. Với bản chất khác biệt cùng những biến động khó dự đoán hơn so với thị trường giao ngay cổ phiếu, thị trường phái sinh không phải là một sân chơi dễ dàng cho các nhà đầu tư chưa trang bị đầy đủ các kiến thức cần thiết. Do đó, vẫn chưa thể kỳ vọng nhiều vào một sự bùng nổ nhanh chóng của xu hướng giao dịch mới này. Độ trễ về thời gian là điều cần thiết để giới đầu tư hoàn toàn quen thuộc với hoạt động giao dịch trong thị trường phái sinh.

Hoạt động Short Sale chiếm ưu thế vượt trội

Về diễn biến mua/bán trên thị trường, hoạt động Short Sale hợp đồng tương lai chiếm ưu thế mạnh trong tuần qua. Tâm điểm short sale chủ yếu diễn ra ở các hợp đồng có kỳ hạn ngắn là VN30F1708 và VN30F1709. Giá hợp đồng VN30F1708 sụt giảm gần 1.6% trong ngày giao dịch đầu tiên và đáo hạn với mức giảm giá gần 2%. Giá hợp đồng đáo hạn tháng 09 là VN30F1709 cũng sụt giảm hơn 1.5%. Hiệu quả đầu cơ giá xuống của VN30F1708 cũng mang lại hiệu quả khá tốt xuyên suốt thời gian tồn tại hợp đồng khi basic mở rộng chiếm ưu thế trong phần lớn thời gian đó.

Sự chiếm ưu thế của hoạt động Short Sale trong tuần qua cũng là điều khá dễ hiểu khi:

(1)  Triển vọng tăng trưởng ngắn hạn của thị trường cơ sở không được đánh giá cao. Diễn biến giằng co và suy yếu vẫn chiếm ưu thế chủ đạo trên chỉ số VN30-Index trong thời gian qua. Không có nhiều tín hiệu lạc quan về triển vọng của VN30-Index trong thời điểm hiện tại. Bên cạnh đó, tâm lý short sale càng gia tăng khi thị trường phái sinh mở cửa tại thời điểm ngay sau phiên lao dốc của thị trường cơ sở ngày 09/08/2017.

(2)  Yết giá mở cửa khá cao so với giá trị thật? Việc định giá hợp đồng dường như cũng có phần chưa hợp lý khi giá yết mở cửa của các loại hợp đồng có kỳ hạn ngắn có lẽ là hơi cao so với định giá hợp lý của hợp đồng.

Định giá hợp lý của 4 loại hợp đồng tương lai đầu tiên trên thị trường

Lưu ý: Chi phí cơ hội trong mô hình định giá được điều chỉnh để phù hợp với thị trường Việt Nam. Cụ thể, lãi suất trái phiếu sẽ được thay thế bằng lãi suất tiền gửi ngân hàng với kỳ hạn 1 năm.

Chiến lược giao dịch hợp đồng tương lai dựa trên định giá hợp lý: Long mọi kỳ hạn?

Dựa trên phương pháp định giá hợp lý với thời điểm khởi đầu ngày 21/08/2017, khung giá hợp lý của các hợp đồng tương lai đang được giao dịch trên thị trường được thể hiện như sau:

Với chi phí cơ hội được giữ vững trong biên độ 6.5%-8% cùng sự cải thiện của yếu tố thanh khoản thị trường, có thể thấy tất cả các kỳ hạn hiện tại trên thị trường đang mở ra nhiều cơ hội cho giới đầu tư. Cụ thể, theo mô hình định giá hợp lý thì thị giá của cả 4 loại hợp đồng hiện tại đều đang dao động thấp hơn các mức định giá hợp lý. Vì vậy, vị thế mua và nắm giữ đến ngày đáo hạn được kỳ vọng sẽ mang lại thành quả cho giới đầu tư. Nhà đầu tư có thể mua vào các kỳ hạn phù hợp với quan điểm rủi ro và thời kỳ nắm giữ hợp đồng cụ thể của mình./.