Tạo lập chỗ ở cho người thu nhập thấp

Tạo lập chỗ ở cho người thu nhập thấp

Trong đợt dịch Covid-19, những khu nhà trọ, nhà lụp xụp ẩm thấp chính là nơi dịch bệnh dễ lây lan hơn hết. Nếu có điều kiện sinh hoạt tốt hơn, người dân có thể đối phó với dịch bệnh hiệu quả hơn, hạn chế thấp nhất tổn thất nhân mạng.

Tổ hợp chung cư nhà ở xã hội HQC Plaza, nằm ở đại lộ Nguyễn Văn Linh (huyện Bình Chánh, TPHCM). Ảnh: HOÀNG HÙNG

Lệch pha cung - cầu

Theo báo cáo của Sở Xây dựng TPHCM, trong 5 năm qua, thành phố chỉ có khoảng 20 dự án NƠXH được đưa vào sử dụng với trên 15.000 căn nhà. Con số này rất khiêm tốn so với nhu cầu NƠXH của người dân thành phố.

Một trong những dự án NƠXH có quy mô lớn được đưa vào sử dụng trong thời gian qua là Tổ hợp chung cư NƠXH HQC Plaza, nằm ở mặt tiền đại lộ Nguyễn Văn Linh (xã An Phú Tây, huyện Bình Chánh). Toàn bộ dự án có 1.735 căn hộ cùng các tiện ích như trung tâm thương mại, trường học, nhà trẻ, phòng khám đa khoa, siêu thị, khu vui chơi trẻ em, khu đậu xe... Mỗi căn hộ tại đây có diện tích từ 54-68m2 tại thời điểm bán, giá dao động từ 800 triệu đến 1 tỷ đồng/căn.

Ông Trương Anh Tuấn, Chủ tịch CTCP Bất động sản Hoàng Quân (HQC), cho biết, phần lớn khách hàng mua căn hộ tại đây là lực lượng vũ trang, người hưởng lương ngân sách nhà nước… Với giá bán tương đối thấp cùng các chính sách về vốn vay, lãi suất nên chỉ trong thời gian ngắn, dự án đã bán hết. Một dự án khác là Dự án NƠXH HOF- HQC trên đường Hồ Học Lãm (quận Bình Tân) có quy mô 464 căn do Quỹ Phát triển nhà ở TPHCM làm chủ đầu tư cũng đã hoàn thành, đưa vào sử dụng hết công suất.

Theo thống kê của Sở Xây dựng TPHCM, trong tổng số nhà ở của các dự án phát triển bất động sản giai đoạn 2016-2020, thì căn hộ cao cấp (giá trên 40 triệu đồng/m2) có 47.837 căn, chiếm tỷ lệ 33,6%; căn hộ trung cấp (giá từ 25-40 triệu đồng/m2) có 65.920 căn, chiếm tỷ lệ 46,4%; căn hộ bình dân (giá dưới 25 triệu đồng/m2) chỉ có 28.295 căn, chiếm tỷ lệ 19,9%.

Đáng lưu ý, năm 2020, số lượng căn hộ bình dân đã tụt dốc mạnh, chỉ chiếm 1% tổng số sản phẩm nhà ở. Riêng quý 1-2021, tỷ lệ nhà ở cao cấp, hạng sang, siêu sang chiếm đến 59%; tỷ lệ nhà ở trung cấp chiếm 41% và không còn căn hộ giá bình dân trên thị trường TPHCM. Hiệp hội Bất động sản TPHCM đánh giá, cơ cấu sản phẩm nhà ở là biểu hiện rõ nét “lệch pha cung - cầu”. Thị trường bất động sản phát triển thiếu cân đối, thiếu bền vững do rất thiếu loại nhà ở vừa túi tiền và có dấu hiệu thừa nhà ở cao cấp.

10 năm mới hoàn tất thủ tục dự án

Theo kế hoạch của TPHCM, giai đoạn 2021-2025 dự kiến phát triển mới khoảng 24.000 căn NƠXH, nhà cho người thu nhập thấp. Theo đó, thành phố có 19 dự án trong danh mục NƠXH dự kiến hoàn thành từ năm 2021 trở về sau. Ngoài ra, thành phố đang có 65 dự án nhà ở thương mại, trong đó đã xác định quỹ đất 20% (trên 197ha) để thực hiện NƠXH với hơn 146.000 căn. Như vậy, đến năm 2025, dự kiến sẽ có trên 170.000 căn NƠXH được đưa vào sử dụng.

Tuy nhiên, làm sao thu hút được nguồn vốn xã hội đầu tư dự án NƠXH lại là vấn đề lớn. Từng có một doanh nghiệp có dự án nhà ở thương mại xin chuyển sang NƠXH, nhưng sau một thời gian xoay xở với thủ tục, doanh nghiệp này phải xin chuyển dự án trở lại nhà ở thương mại.

“Thủ tục dự án nhà ở thương mại và dự án NƠXH hầu như không khác gì, bên cạnh một số ưu đãi thì với dự án NƠXH, chủ đầu tư còn bị khống chế lợi nhuận, dự án phải qua kiểm toán đầu vào, đầu ra… rất mất thời gian. Trong khi đó, với dự án nhà ở thương mại, doanh nghiệp tự quyết giá bán, có thể cân đối đầu vào đầu ra, giá thành…”, giám đốc một doanh nghiệp chia sẻ.

Hay dự án NƠXH Nam Lý (phường Phước Bình, quận 9 - nay là TP Thủ Đức) do Công ty Địa ốc Thảo Điền làm chủ đầu tư có diện tích 4.557m2, dự kiến xây dựng chung cư 26 tầng và 1 tầng hầm, tổng cộng 291 căn hộ. Từ năm 2009, công ty đã có văn bản đề nghị được tự đầu tư hoặc là dự án thứ cấp. Đến năm 2017, TPHCM mới có quyết định chấp thuận đầu tư và chủ đầu tư, thời gian hoàn thành dự kiến vào quý 3-2018. Tuy nhiên sau đó, Cục Quản lý hoạt động xây dựng (Bộ Xây dựng) có thông báo kết quả thẩm định thiết kế cơ sở công trình chung cư cao tầng của dự án. Đến đầu năm 2019, Sở Xây dựng TPHCM có văn bản về việc giao đất thực hiện dự án cho doanh nghiệp. Như vậy, doanh nghiệp đã mất gần 10 năm cho thủ tục của một dự án.

Trong một buổi làm việc với lãnh đạo Quận ủy, UBND quận 7 mới đây, đồng chí Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM, đã nói: “Có người hỏi tôi khi kiểm soát được dịch bệnh thì điều đầu tiên làm gì? Tôi trả lời là xây nhà ở xã hội” (bài Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên: TPHCM cần mở cửa từng bước, mở tới đâu quản lý được tới đó đăng trên Báo SGGP ngày 5-9). Theo nhiều chuyên gia, đây là quyết định hoàn toàn đúng đắn và rất nhân văn. Hy vọng với chủ trương và quyết tâm này, TPHCM sẽ tháo gỡ được những vướng mắc đang gây trở ngại cho việc phát triển nhà ở xã hội (NƠXH), nhà ở cho người thu nhập thấp trong thời gian tới.

Đỗ Trà Giang - Lương Thiện

Sài Gòn Giải Phóng