Nhà đầu tư chân chất chỉ từ lỗ tới ... lỗ

Thao túng giá thị trường chứng khoán: thủ phạm “giết” một thị trường non trẻ

Nhà đầu tư chân chất chỉ từ lỗ tới ... lỗ

Điều nguy hiểm nhất trong việc thao túng thị trường chứng khoán là sự bắt tay của các nhóm nhà đầu tư có nguồn vốn lớn (VIP) với chính lãnh đạo chủ chốt của các doanh nghiệp nắm giữ lượng cổ phiếu (CP) lớn và với những cán bộ môi giới trong các Cty chứng khoán (CK) và cả của một số Cty CK. Và nếu còn như vậy, các nhà đầu tư chân chất chỉ được phép từ lỗ tới... lỗ.

* Bài 1: Công bố mua nhưng ngấm ngầm bán ra

Cạnh tranh khốc liệt

Để chạy đua việc giành thị phần, vào thời điểm thị trường tăng mạnh, một số Cty CK đã không ngần ngại sử dụng đòn bẩy tài chính bằng cách hỗ trợ khách hàng từ 700- 900% số tiền trong TK của họ (bình thường chỉ hỗ trợ khoảng 90% đã là quá lớn). Điều này dẫn đến nhiều hậu quả: Đẩy giá trị giao dịch tăng ảo mà không phải là nguồn tiền thực; khi thị trường rơi vào tình trạng giảm điểm, các Cty CK lúc này lại ép các nhà đầu tư phải giải chấp CK nhằm thu hồi tài sản, dẫn đến thị trường chứng khoán càng giảm sâu; để bảo toàn vốn của mình, một số Cty CK đã tự ý phong toả tài sản của khách hàng gây tranh cãi kéo dài giữa nhà đầu tư với Cty CK, ảnh hưởng tâm lý không nhỏ đến các nhà đầu tư.

Đặc biệt, thời gian qua rộ lên thông tin các giao dịch tự doanh của các Cty CK bị lộ. Đây là những thông tin hết sức nhạy cảm, bởi phần lớn vốn của các Cty này được đầu tư vào đây và cũng là nguồn thu quan trọng của các Cty CK. Qua bản thống kê này, người ta có thể biết được Cty CK đã bán, mua cổ CP nào, mức giá bao nhiêu và vào ngày nào. Việc lộ những thông tin này sẽ dẫn đến hậu quả khôn lường cho các Cty CK. Theo UBCKNN, để có những thông tin bí mật của Cty CK chỉ có  3 nguồn: Một là Uỷ ban Chứng khoán, hai là trung tâm lưu ký và ba là sở giao dịch chứng khoán. Tuy nhiên, cũng theo UBCKNN thì không loại trừ trong quá trình truyền tin có thể bị hacker truy xuất thông tin. Vậy ai đã phát tán thông tin, để làm rõ được chúng chỉ cần đặt câu hỏi: Những thông tin này lộ ra sẽ đem lại lợi ích cho ai và liệu hacker có truy xuất thông tin mật cho vui?

Thậm chí, để cạnh tranh, không ít đối tượng đã mượn diễn đàn trên Internet bôi xấu nhau đủ cách như ông chủ tịch HĐQT Cty CK A bị bắt hoặc bị cấm xuất ngoại; Cty CK B sắp bị phá sản... dù rằng mọi hoạt động của vị này và các đơn vị này vẫn diễn ra bình thường (nội dung này đã được Báo Lao Động đề cập chi tiết).

Làm “đẹp” báo cáo tài chính để... làm giá

Trong báo cáo cuối năm 2009 về hoạt động của các Cty CK, cơ quan chức năng đã đánh giá: “Có khoảng 90% Cty CK tìm cách sử dụng tiền của các nhà đầu tư”. Vào thời điểm đó các trung tâm lưu ký chỉ mới giám sát được tới  tài khoản (TK)  và CP của các Cty CK thành viên mà không giám sát tới TK và CP của cá nhân nhà đầu tư. Mà thông thường tiền nhàn rỗi của các nhà đầu tư trong các TK không hề nhỏ (khoảng từ

50-70 tỉ đồng). Nhưng cho đến thời điểm hiện tại, trung tâm lưu ký đã kiểm soát được TK và CP của các nhà đầu tư thì vẫn không ít những cán bộ làm môi giới vẫn sử dụng những đồng tiền trong TK và CP của khách hàng để đầu tư và cầm cố. Hiện các cơ quan chức năng đã và vẫn đang điều tra không ít những đơn thư tố cáo về việc cán bộ môi giới “mượn” TK của nhà đầu tư để cầm cố, kinh doanh. Câu chuyện chỉ bị bại lộ khi có trục trặc như lúc đặt mua CP thì mới biết số tiền trong TK của mình đã gần hết; bán CP thì mới biết CP của mình đã bị cầm cố...

Ngoài việc cạnh tranh nhau khá khốc liệt để tranh giành thị phần, thì những lúc cần thiết, những Cty này vẫn có thể bắt tay nhau để kiếm lời bất chính. Thông thường, các CP được làm giá là những CP có tổng giá trị giao dịch nhỏ, được các Cty CK sở hữu phần lớn trong mục tự doanh của họ. Và chính các Cty CK này hiệp thương với nhau hoặc với các khách hàng VIP của mình cùng tham gia hoạt động làm giá. Ngoài ra, một số đối tượng môi giới của các Cty CK chủ động đặt vấn đề với một Cty nào đấy để làm giá. Sau khi được sự nhất trí, họ mua vào một lượng lớn CP của DN họ định làm giá. Tiếp đó, nhóm đối tượng này làm “đẹp” báo cáo tài chính của DN, sau đó Cty sẽ đưa thông tin DN hoạt động tốt ra ngoài. Khi giá đã được “thổi” lên cao, họ bắt đầu xả hàng. Lúc họ xả xong thì cũng là lúc giá CP này rớt thê thảm.

Nếu tình hình này không được ngăn chặn, về tổng thể, các nhà đầu tư chân chất chỉ có thể từ lỗ tới... lỗ, dù có lúc “lướt sóng” ăn theo các “tổ lái” có thể có lãi.

Vương Hà

lao động