Lần đầu tiên lãi suất chuẩn của Fed vượt lãi suất IOER, Fed sẽ hành động ra sao?

24/04/2019 10:17

24-04-2019 10:17:04+07:00

Lãi suất chuẩn của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã nhích dần lên mức cao nhất trong 11 năm ngay cả khi Cơ quan này đã phát tín hiệu ngừng thắt chặt chính sách vô thời hạn.

Trong những ngày gần đây, lãi suất quỹ liên bang Mỹ có hiệu lực (EFFR) – vốn là lãi suất các ngân hàng tính cho nhau khi vay qua đêm để bảo đảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc – đã tăng lên 2.44%. Đây là mức cao nhất kể từ tháng 3/2008 và chỉ còn cách 6 điểm cơ bản nữa là tới mức cao nhất của phạm vi mục tiêu 2.25-2.5%.

Tại thời điểm này, diễn biến này có vẻ không tạo ra quá nhiều rắc rối vì vẫn còn nằm trong phạm vi mục tiêu 2.25-2.5%. Thế nhưng, việc lãi suất dần dịch chuyển lên mức cao nhất của phạm vi mục tiêu đã thôi thúc Fed hành động trước đây và xu hướng này có khả năng sẽ là chủ đề bàn luận của cuộc họp Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ (FOMC) vào tuần tới.

Khi Fed lần đầu nâng lãi suất trong tháng 12/2015, họ đã thành công trong việc giữ lãi suất quỹ liên bang Mỹ quanh điểm trung tâm của phạm vi mục tiêu. Thế nhưng, điều đó đã thay đổi trong năm qua.

“Dù chỉ còn cách mức cao nhất khoảng 6 điểm cơ bản, nhưng về cơ bản, lãi suất vẫn còn nằm trong mục tiêu. Câu hỏi ở đây sẽ là liệu họ có nghĩ áp lực kỹ thuật đang chi phối diễn biến lãi suất hay không”, Lou Crandall, Chuyên gia kinh tế trưởng tại Wrightson ICAP và từng làm việc tại Fed khu vực New York, nhận định. “Mối lo ngại duy nhất là liệu bạn có phải điều chỉnh kỹ thuật trong tương lai để ngăn chặn lãi suất lên cao hơn hay không”.

Trên thực tế, Fed đã thực hiện điều chỉnh trước đây để cố giữ lãi suất chuẩn trong phạm vi mục tiêu.

Trong năm 2018, FOMC đã hai lần cho phép lãi suất dự trữ vượt trội (IOER) tăng 20 điểm cơ bản, thay vì mức 25 điểm cơ bản. IOER thường được nâng cùng thời điểm với lãi suất quỹ liên bang Mỹ và đóng vai trò như là chốt chặn đối với đà tăng của lãi suất chuẩn. Việc Fed nâng lãi suất IOER 20 điểm cơ bản là nhằm mục đích kìm hãm đà tăng của lãi suất quỹ liên bang Mỹ khi nó tiến tới mức cao nhất của phạm vi mục tiêu.

Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên lãi suất quỹ liên bang Mỹ dao động trên lãi suất IOER. FOMC có thể cân nhắc điều chỉnh lãi suất quỹ liên bang Mỹ vào tuần tới, mặc dù tại thời điểm này xác suất xảy ra chuyện đó là không cao.

“Khả năng điều chỉnh là có thể xảy ra, nhưng họ buộc phải rơi vào tình thế đe dọa thực sự khi lãi suất quỹ liên bang Mỹ vượt phạm vi mục tiêu và họ phải cố gắng giải thích với công chúng tại sao họ phải làm thế”, Crandall cho biết.

Câu đố khó giải

Tại sao lãi suất quỹ liên bang Mỹ lại tăng vượt lãi suất IOER là một cái gì đó rất bí ẩn, mặc dù các quan chức Fed cho rằng lợi suất cao hơn trên thị trường hợp đồng repo ngược đã thúc đẩy lãi suất quỹ liên bang Mỹ có hiệu lực (EFFR). Một số thành phần tham gia thị trường lo sợ rằng chương trình cắt giảm số dư trên bảng cân đối kế toán của Fed – cho phép thoái vốn ra khỏi danh mục trái phiếu ở mức nhất định mỗi tháng – cũng có thể gây áp lực tăng lên lãi suất.

Tại thời điểm này, các quan chức phần lớn vẫn chưa lo ngại về hiện tượng lãi suất quỹ liên bang Mỹ vượt mặt lãi suất IOER.

“Miễn là những lãi suất này vẫn còn tương đối ổn định và chỉ trên IOER đôi chút, chúng tôi sẽ không cho rằng điều này cho thấy dự trữ không được cung cấp đủ”, Lorie K. Logan, Phó Chủ tịch cấp cao tại Fed khu vực New York, cho biết trong bài phát biểu tuần trước.

Thêm một yếu tố có thể thúc đẩy lãi suất EFFR là tình trạng thoái vốn ra khỏi các quỹ tương hỗ chuyên về thị trường tiền tệ quanh hạn chót nộp thuế thu nhập liên bang vào ngày 15/04/2019, theo các chuyên gia tại Bank of America Merrill Lynch (BoAML). Các chuyên gia này cho rằng Fed khó mà điều chỉnh lãi suất IOER tại thời điểm này.

“Đà tăng của lãi suất quỹ liên bang Mỹ gần đây đã làm dấy lên suy đoán Fed có khả năng giảm lãi suất IOER trong thời gian tới, có khả năng trong cuộc họp tháng 5 vào tuần tới”, Mark Cabana và Olivia Lima, hai chiến lược gia lãi suất tại BoAML, cho biết trong báo cáo. “Chúng tôi nghĩ vẫn còn quá sớm để Fed điều chỉnh lãi suất IOER. Có khả năng là cho đến khi lãi suất quỹ liên bang Mỹ tăng lên 2.45% (vượt phạm vi mục tiêu) và giữ tại mức này trước khi Fed thực sự cân nhắc động thái giảm lãi suất IOER”.

Lần này sẽ khác?

Việc điều chỉnh lãi suất IOER có thể diễn ra trong một tình huống không mấy quen thuộc đối với Fed. Trong hai đợt điều chỉnh kỹ thuật lần trước, Fed đang nâng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản, đồng thời nâng lãi suất IOER chỉ 20 điểm cơ bản. Trong bối cảnh không có khả năng nâng lãi suất trong tương lai, vẫn còn chưa rõ động thái điều chỉnh lãi suất IOER sẽ có tác động như thế nào.

Ngoài ra, cũng có câu hỏi về sự truyền tải thông tin: Thị trường có thể dễ dàng cảm thấy kinh hãi vì nhận định của Fed và các quan chức Fed có thể gặp khó khăn khi giải thích tại sao họ lại thực hiện động thái điều chỉnh.

Trong bối cảnh Fed đang giữ chặt chính sách tiền tệ, bất kỳ sự bất thường nào cũng có thể tạo sự chú ý.

FOMC đã báo hiệu họ sẽ không nâng lãi suất và còn lập ra thời gian biểu để tạm ngưng quá trình cắt giảm số dư trên bảng cân đối kế toán. Truyền tải thông tin về quá trình bình thường hóa chính sách là khá rối rắm trong thời gian trước, trong đó các thị trường cảm thấy bàng hoàng sau khi Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết sẽ thắt chặt chính sách thêm trong năm 2018. Tuy nhiên, sự thay đổi lập trường chính sách hồi đầu năm 2019 đã làm giảm bớt thiệt hại và giúp thị trường gượng dậy.

Vũ Hạo (Theo CNBC)

FiLi