Cuộc hồi sinh ngoạn mục của nền kinh tế Hy Lạp
Cuộc hồi sinh ngoạn mục của nền kinh tế Hy Lạp
Mười năm trước, nền kinh tế Hy Lạp rơi vào tình trạng suy thoái do khủng hoảng nợ và bất ổn chính trị, buộc nước này phải rời khỏi thị trường vốn quốc tế. Lợi suất trái phiếu kho bạc và tỷ lệ thất nghiệp tăng vọt, còn giá tài sản thì lao dốc.
Hy Lạp nổi lên như một ngoại lệ tiêu cực trong khu vực đồng Euro, gây ra mối đe dọa cho sự ổn định của đồng Euro và tính gắn kết của Liên minh châu Âu (EU).
Ngày nay, nền kinh tế Hy Lạp đã phục hồi trở lại trạng thái bình thường mới, góp phần vào sự ổn định của châu Âu. Đất nước này đang có được mức tăng trưởng GDP lành mạnh, trong khi tỷ lệ nợ trên GDP giảm dần.
Lợi suất trái phiếu kho bạc đã trở lại mức thấp một con số trong môi trường chính trị ổn định, cho phép đất nước quay trở lại thị trường vốn quốc tế.
Ngoài ra, giá tài sản đang tăng trở lại, khôi phục niềm tin của cả các nhà đầu tư trong nước lẫn nước ngoài.
Chẳng hạn, trong quý 2 năm 2023, giá nhà ở Athens đã tăng 14.05% so với cùng kỳ năm ngoái, và đó là quý thứ 8 liên tiếp Hy Lạp đạt mức tăng trưởng hai con số.
Chất xúc tác chính cho sự hồi sinh ấn tượng của nền kinh tế Hy Lạp, như lời của Kostis Hatzidakis, Bộ trưởng Bộ Kinh tế và Tài chính, là một “cuộc cách mạng của lẽ thường”, làm thay đổi thái độ của người dân Hy Lạp đối với đầu tư và công việc.
“Hy Lạp đã học được một bài học khó về lẽ thường khi áp dụng nó vào nền kinh tế. Bạn không thể có được những khoản đầu tư nếu không có nhà đầu tư và không thể có người lao động nếu không có người sử dụng lao động”, ông nói trong bài phát biểu quan trọng tại Diễn đàn Liên kết vốn đầu tư vào Hy Lạp thường niên lần thứ 25 được tổ chức tại New York vào thứ Hai tuần trước.
Sự thay đổi trong tư duy kinh tế của đất nước này được thể hiện qua làn sóng cải cách của đảng cầm quyền Dân chủ Mới trong 5 năm qua. Họ đã tìm cách tạo ra một chế độ thân thiện với kinh doanh/đầu tư và làm cho nền kinh tế Hy Lạp có năng suất, cạnh tranh và năng động hơn.
Ví dụ, Hy Lạp đã đưa ra một số cải cách như số hóa các dịch vụ của chính phủ nhằm tạo điều kiện thuận lợi và đẩy nhanh cách người dân Hy Lạp giao dịch với những cơ quan chính phủ và kinh doanh.
“Lần đầu tiên, chúng tôi có sự kết hợp chính sách phù hợp. Chúng tôi có sự ổn định chính trị, đây là yếu tố quan trọng đối với đầu tư nước ngoài”, ông Hatzidakis nói.
Sự thay đổi trong tư duy kinh tế của người dân Hy Lạp và sự gia tăng ổn định chính trị không chỉ xuất phát từ những cải cách chính sách của đảng Dân chủ Mới mà còn từ hệ thống dân chủ vững mạnh của đất nước.
Dân chủ cho phép trao đổi lãnh đạo chính trị trên toàn bộ phạm vi chính trị, bao gồm cả những đảng cực tả. Trong nhiều thập niên, các đảng này đã nắm quyền, quản lý đường phố và thách thức hầu hết mọi đạo luật do các đảng cánh hữu có thẩm quyền đưa ra.
Sự trao đổi lãnh đạo chính trị cho phép người dân Hy Lạp thử nghiệm các mô hình kinh tế khác nhau trước khi nghĩ ra một hệ thống tài chính dựa trên “lẽ thường”.
Sự ổn định kinh tế và cải cách chính sách đã thúc đẩy các công ty từng rời khỏi đất nước này trong cuộc khủng hoảng nợ hoạt động trở lại. Hơn nữa, những biện pháp này cũng đã thu hút nhiều khoản đầu tư rất đáng chú ý.
Chẳng hạn, trong lĩnh vực năng lượng, Hy Lạp đã trở thành trung tâm của khu vực Balkan nhờ nới lỏng các rào cản đầu tư vào pin mặt trời.
Sau đó là lĩnh vực CNTT, với chương trình số hóa của Cisco vào năm 2021 và trung tâm dữ liệu của Microsoft được phê duyệt một cách nhanh chóng.
Trong khi đó, nợ chính phủ của Hy Lạp giảm dần. Tỷ lệ lạm phát và thất nghiệp cũng hạ nhiệt.
Nhờ có sự cải thiện rộng rãi về kinh tế, các cơ quan xếp hạng đã nâng hạng nợ của đất nước này: Vào tháng 4 năm 2023, S&P đã nâng hạng nợ của Hy Lạp từ “BB” lên “BB+”, và Fitch cũng làm điều tương tự cách đây vài tuần.
Sự thăng hạng này đã mở đường cho những thăng hạng tiếp theo, do đó thúc đẩy niềm tin vào nền kinh tế đất nước và giảm chi phí vay trên thị trường vốn quốc tế.
Trái phiếu kho bạc Hy Lạp kỳ hạn 10 năm hiện đang được giao dịch với lãi suất 3.40%, giảm mạnh so với 15.5% hồi năm 2015 và 35.5% năm 2012.
Thị trường chứng khoán cũng thu hút được sự chú ý. Trong 5 năm qua, Global X FTSE Greece 20 ETF đã tăng 63%, gấp hơn 2.5 lần so với 23.68% của quỹ DAX Global X của Đức. Ngoài ra, quỹ quốc gia Hy Lạp nằm trong số các quỹ quốc gia hoạt động hiệu quả nhất trong năm 2023.
“Một lần nữa, Hy Lạp là ngoại lệ, nhưng là một ngoại lệ tích cực”, Hatzidakis kết luận.
