Thay đổi cách nới room ngoại và đề xuất cấm sử dụng cụm từ "chơi chứng khoán"

28/03/2025 20:54

28-03-2025 20:54:20+07:00

Tỷ lệ sở hữu nước ngoài trở thành chủ đề trọng tâm tại Hội nghị Quỹ đầu tư và đầu tư nước ngoài do Bộ Tài chính tổ chức ngày 28/03. Các chuyên gia và cơ quan quản lý nhận định, giới hạn hiện tại là rào cản lớn trong việc nâng hạng thị trường và thu hút vốn quốc tế.

Theo ông Albert Kwang-Chin Ting - Chủ tịch HĐQT Chứng khoán Phú Hưng (PHS), khảo sát từ các quỹ quản lý tại Đài Bắc cho thấy nhiều quỹ có vốn trên 500 triệu USD không thể giao dịch. Vị này đề xuất nâng giới hạn sở hữu nước ngoài lên 65% ở một số ngành để thu hút nhà đầu tư gián tiếp, đồng thời kiến nghị đẩy nhanh quy trình phê duyệt thành lập quỹ ETF nhằm tăng thanh khoản và ổn định thị trường.

Bà Vũ Thị Chân Phương - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), cho biết Việt Nam đang áp dụng hạn mức sở hữu nước ngoài theo cam kết với WTO và các hiệp định thương mại tự do ASEAN. Tuy nhiên, nhiều ngành nghề không trọng yếu vẫn bị giới hạn thấp, gây khó khăn cho nhà đầu tư quốc tế.

Để tháo gỡ, đại diện UBCKNN đã đề nghị các công ty niêm yết rà soát ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Những ngành không tạo doanh thu hoặc doanh thu thấp cần loại bỏ hoặc chuyển sang công ty con để nâng tỷ lệ sở hữu nước ngoài. Chẳng hạn, các công ty dược đăng ký ngành nghề phân phối dược (tỷ lệ sở hữu nước ngoài 0%) có thể chuyển hoạt động này sang công ty con để nâng tỷ lệ sở hữu nước ngoài tại công ty niêm yết lên.

Bà Vũ Thị Chân Phương phát biểu tại sự kiện - Ảnh: Tử Kính

Với lĩnh vực ngân hàng, ông Phạm Chí Quang - Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước, cho biết Nghị định 69/2025 ban hành ngày 18/03 vừa qua đã nâng hạn mức sở hữu nước ngoài tại tổ chức tín dụng phi ngân hàng từ tối đa 30% lên 50%.

Đặc biệt, với ngân hàng thương mại tham gia chuyển nhượng các ngân hàng thuộc diện chuyển giao bắt buộc, nhà đầu tư nước ngoài có thể nắm tối đa 49% vốn điều lệ. Việc này áp dụng với VPBank, HDBank và MB tùy theo phương án được phê duyệt.

"Đây là điểm rất mới trong Nghị định lần này", ông nói và cho biết nghị định cũng trao quyền cho Thủ tướng quyết định mức sở hữu nước ngoài trong trường hợp đặc biệt nhằm đảm bảo an toàn hệ thống tín dụng.

Ngoài nới room trực tiếp, cơ quan quản lý còn đang xem xét phát triển các sản phẩm tài chính giúp nhà đầu tư nước ngoài vượt giới hạn sở hữu. UBCKNN cũng nghiên cứu quỹ ETF cổ phiếu đơn (single stock ETF) và đang lấy ý kiến nhà đầu tư nước ngoài để đánh giá tính khả thi.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho hay Bộ sẽ tiếp thu ý kiến, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về minh bạch hóa và cắt giảm thủ tục đầu tư, đồng thời xem xét nới room ngoại để thu hút vốn quốc tế.

Đề xuất cấm sử dụng cụm từ "chơi chứng khoán" để thay đổi nhận thức đầu tư

Một vấn đề nổi bật khác cũng được nhắc đến trong hội nghị là thay đổi cách nhìn nhận về đầu tư trên thị trường chứng khoán. Ông Don Lam, cổ đông sáng lập đồng thời là Tổng Giám đốc VinaCapital, đề xuất cấm sử dụng cụm từ "chơi chứng khoán" trên các phương tiện truyền thông.

Để hỗ trợ thay đổi nhận thức, ông đề xuất xuất bản "Sổ tay Đầu tư" hoặc "Sổ tay Quản lý Tài chính Cá nhân" nhằm hướng dẫn nhà đầu tư cá nhân, đặc biệt là về rủi ro khi đầu tư trực tiếp. Ông cũng kiến nghị xây dựng cổng thông tin trực tuyến quốc gia cho nhà đầu tư vào quỹ mở, kèm theo công bố thông tin và xếp hạng hiệu suất để tăng minh bạch.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi đồng tình với đề xuất này và nhấn mạnh sự cần thiết của việc định vị lại khái niệm đầu tư chứng khoán. Theo ông, thay đổi nhận thức sẽ giúp nhà đầu tư nhỏ lẻ đưa tài sản vào các quỹ đầu tư chuyên nghiệp, giảm rủi ro và tối ưu hóa lợi ích.

Đại diện UBCKNN cho biết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, nhà đầu tư cá nhân thường tự giao dịch và muốn tự kiểm soát hoạt động đầu tư của mình, chưa có thói quen đầu tư qua các quỹ đầu tư chuyên nghiệp. Để thị trường phát triển bền vững, UBCKNN đang triển khai hai đề án gồm tái cấu trúc nhà đầu tư và đào tạo nhà đầu tư.

"Chúng tôi sẽ tăng số lượng các quỹ đầu tư có tổ chức và giảm tỷ lệ nhà đầu tư cá nhân để đảm bảo tính ổn định của thị trường. Đồng thời, chúng tôi đang triển khai đề án đào tạo nhà đầu tư thông qua các công ty chứng khoán, quản lý quỹ và các hiệp hội", bà Phương chia sẻ.

Ngoài ra, để thu hút nhà đầu tư vào quỹ mở, ông Don Lam đề xuất miễn thuế và đẩy mạnh chính sách ưu đãi thuế cho quỹ hưu trí tự nguyện.

Có mặt tại sự kiện, ông Trương Bá Tuấn - Phó vụ trưởng Vụ Chính sách Thuế, Bộ Tài chính, cho biết cơ quan này đang nghiên cứu sửa đổi ba sắc thuế liên quan đến thị trường chứng khoán. Đặc biệt, với Luật Thuế thu nhập cá nhân, Bộ đang xem xét miễn thuế cho khoản đóng góp của người lao động vào quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện. "Chúng tôi sẽ báo cáo Chính phủ và Quốc hội để sửa đổi theo hướng không phân biệt hình thức chi trả, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia", ông Tuấn thông tin.