Hoạt động IR và thị trường vốn

Hoạt động IR và thị trường vốn

Dự báo và đánh giá phản ứng của thị trường vốn đối với hoạt động của doanh nghiệp là chức năng của hoạt động quan hệ nhà đầu tư (IR - Investor Relations).

IR quan trọng đến đâu?

IR - Hiểu thế nào cho đúng?

Trách nhiệm của chuyên viên IR là gì?

Bên mua và bên bán là ai?

Chức năng cơ bản của thị trường vốn là liên kết người có tiền và người cần tiền. Mối liên kết này phải được tiến hành trên cơ sở hai bên cùng có lợi. Để đạt được kết quả đó, bên bán (sell-side) phải có hàng hóa có chất lượng nhằm huy động vốn thông qua việc phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu cho bên mua (buy-side).

Bên bán là các ngân hàng đầu tư (IB - Investment Bank) hay công ty chứng khoán (CTCK). Các định chế này quy tụ các nhà môi giới, chuyên viên phân tích… nhằm tìm ra nguồn cung cho thị trường.

Bên mua bao gồm các tổ chức đầu tư chuyên nghiệp (công ty quản lý tài sản, quỹ đầu tư…) và nhà đầu tư cá nhân.

Nguồn: Corporate Finance Institute

Các yếu tố hữu hình và vô hình

Trên thị trường có nhiều nhóm nhà đầu tư với nhiều quan điểm đầu tư khác nhau. Một số nhà đầu tư thích cổ phiếu tăng trưởng và vì thế tìm kiếm các cổ phiếu có tỷ suất lợi nhuận cao và động lực tăng trưởng lợi nhuận lớn. Số khác lại theo trường phái đầu tư giá trị và vì thế thường tìm mua các cổ phiếu mà họ cho rằng đang bị định giá thấp và thị trường ít quan tâm. Lại có nhóm nhà đầu tư thích tìm cổ phiếu cho thu nhập, tức là các cổ phiếu có chia cổ tức bằng tiền mặt.

Dù quan điểm có thể khác nhau nhưng hầu hết nhà đầu tư đều thu thập thông tin và sau đó đưa vào xử lý bằng các mô hình định lượng. Khi có kết quả, họ sẽ so sánh với các doanh nghiệp khác cùng ngành và đưa ra quyết định đầu tư dựa trên những chỉ số định lượng này. Những thông tin cơ bản như vậy có thể lấy từ các báo cáo tài chính mà doanh nghiệp bắt buộc công bố, gồm bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Bất kỳ ai cũng có thể tiếp cận được các báo cáo này và tự mình thực hiện việc đánh giá.

Nhưng ngoài những thông tin đó thì còn có các yếu tố vô hình mà IR cần phải xử lý. Đó là cảm nhận về giá trị của doanh nghiệp, việc kiểm soát kỳ vọng và khả năng định hình, truyền tải và đối thoại về tình hình tài chính và vị thế trong ngành của doanh nghiệp. Trên thực tế, các yếu tố vô hình này đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa giá trị doanh nghiệp. Khoảng 20% đến 40% giá trị của doanh nghiệp có liên quan đến các yếu tố vô hình này. Đây là một phần quan trọng trong định giá và công việc của IR là giúp ban lãnh đạo doanh nghiệp có thể tối ưu hóa phần này và nhà đầu tư thấu hiểu được (xem hình dưới).

Nguồn: Thomas M. Ryan và Chad A. Jacobs

Thế Phong

FILI